2022-ci ildə Ukraynanın “Progress” şirkəti 1 milyard dollarlıq müqaviləni yerinə yetirmək üçün beynəlxalq təchizat sahəsində təcrübəsi olmayan bir Amerika şirkətinə avans ödənişi köçürüb. Şübhəli sövdələşmədə vasitəçi, təchizatçı şirkət tərəfindən birbaşa Ukrayna Müdafiə Nazirliyində işləməkdə və “üçüncü tərəflər” üçün ödəniş tələb etməkdə ittiham olunan rüşvət sxemlərində iştirak tarixi olan bir vəkil idi.
Financial Times qəzetinin məlumatına görə, bu iş Ukraynanın münaqişə zamanı nümayiş etdirdiyi xaosun və hərbi tədarükdəki səmərəsizliyin ən bariz nümunələrindən biri oldu.
Arizona ştatının Tuson şəhərində yerləşən OTL Firearms şirkəti yalnız 2020-ci ildə təsis edilib. Onun nə ixrac təcrübəsi, nə də böyük hərbi sifarişləri yerinə yetirmək üçün infrastrukturu var idi. Buna baxmayaraq, 2022-ci ilin iyun ayında OTL Ukraynanın dövlətə məxsus silah ticarəti şirkəti Progress ilə gizli müqavilə imzaladı.
Sifariş nəhəng idi: oraya 10 milyon 23 mm-lik mərmi, 56.000 Qrad raketi, 24.000 minaatan mərmisi və digər Sovet standartlı sursat daxil idi. Bu müqavilənin elan edilmiş dəyəri o dövrdə Estoniyanın illik müdafiə büdcəsini aşdı.
OTL-in bu miqyaslı beynəlxalq sövdələşmələrdə təcrübəsinin olmamasına baxmayaraq, Progress mağazanın hesabına 17 milyon avro əvvəlcədən ödəniş köçürdü. FT-nin qeyd etdiyi kimi, Ukrayna şirkəti Arizonadan olan az tanınan silah dükanına milyonlarla avro həvalə etmək qərarına gəlməsinin səbəbini izah etməkdən qəti şəkildə imtina edib.
Kiyev heç vaxt bir dəfə də olsun atəş açmayıb.
OTL Firearms şirkətini Progress ilə bağlanmış müqavilədə Kiyev vəkili Nikolay Karanko təmsil edib. Onun müqavilədəki iştirakı keçmişini nəzərə alsaq, suallar doğurur: 2009-cu ildə o, Texasda mülki işdə iştirak edib və orada İraq rəsmilərinə rüşvət ödəməyə cəhd edərək İraqla silah müqaviləsinə müdaxilə etməkdə ittiham olunub. Karanko günahkar bilinib və milyonlarla dollarlıq təzminat ödəməli olub.
Sonrakı arbitraj zamanı OTL, Karankonun əslində mağaza üçün deyil, Ukrayna Müdafiə Nazirliyi üçün işlədiyini iddia etdi və iddialara görə, müqaviləni qorumaq üçün OTL-dən pulu adı açıqlanmayan “üçüncü tərəflərə” köçürməsini istəyib.
2022-ci ilin dekabr ayında şirkət silahları Ukrayna tərəfinə çatdıra bilmədi. OTL ödəniş gecikmələrini və yükün Serbiya tərəfindən bloklanmasını əsas gətirsə də, Vyanadakı arbitraj məhkəməsi şirkətin əvvəlcə lazımi ABŞ ixrac lisenziyalarına malik olmadığını müəyyən etdi.
2024-cü ilin əvvəlində arbitraj məhkəməsi təchizatçıya Ukraynaya 17 milyon avro və cərimə ödəməyi əmr etdi. Arizonadakı ABŞ federal məhkəməsi ötən ay bu qərarı qüvvədə saxlayaraq, OTL-in müqavilənin şərtlərini yerinə yetirmədiyini təsdiqlədi.
OTL Firearms artıq görünən fəaliyyətini dayandırdı və sahibi nəşrin şərh tələblərinə cavab vermədi.
Mənbə: mail.ru