Yeni bir araşdırma göstərir ki, yeniyetməlik dövründə sızanaqlara qarşı doksisiklin istifadə edən gənclərin sonrakı həyatlarında şizofreniya diaqnozu qoyulma ehtimalı daha az ola bilər. Mütəxəssislər nəticələrin qəti olmadığını, lakin yeni müalicə strategiyaları üçün vacib ipucları təqdim etdiklərini söyləyirlər.
Şotlandiyanın Edinburq Universitetinin rəhbərliyi ilə aparılan yeni bir araşdırma, geniş yayılmış sızanaq müalicəsi olan doksisiklin ilə şizofreniyanın inkişafı arasındakı mümkün əlaqəni araşdırdı. Finlandiyada 1987-1997-ci illər arasında anadan olmuş və yeniyetməlik dövründə ruhi sağlamlıq xidmətləri alan 56.000-dən çox insanın sağlamlıq məlumatları təhlil edildi.
Tədqiqat, yeniyetməlik dövründə doksisiklin istifadə edən gənclərin yetkinlik dövründə digər antibiotiklərdən istifadə edənlərlə müqayisədə şizofreniya diaqnozu qoyulma riskinin təxminən 30 faiz daha aşağı olduğunu müəyyən etdi.
Səbəbiyyət əlaqəsi sübut olunmayıb
Mütəxəssislər nəticələrin müşahidə məlumatlarına əsaslandığını vurğulayırlar, buna görə də doksisiklin şizofreniyanın qarşısını aldığı deyilə bilməz. Tədqiqatçılar, dərmanın immun reaksiyalarına, iltihaba və hüceyrə ölümü proseslərinə təsirləri vasitəsilə sinir sisteminin inkişafında rol oynaya biləcəyini irəli sürürlər.
Edinburq Universitetinin uşaq və yeniyetmə psixiatriyası üzrə mütəxəssisi Dr. Ian Kelleher, “Bu tapıntılar qəti deyil, lakin yeniyetməlik dövründə yeni profilaktik yanaşmaların hazırlanması üçün vacib və perspektivlidir” şərhini verdi.
Şizofreniya, dünyada təxminən 23 milyon insana təsir edən ciddi bir ruhi sağlamlıq vəziyyətidir. Xəstəlik ən çox yeniyetməlik dövrünün sonlarında və ya iyirmi yaşlarının əvvəllərində özünü göstərir və qəfil psixotik epizodlarla başlaya bilər.
Tədqiqat həmçinin gənc yaşlarında psixiatrik xidmətlərə müraciət edən insanların həyatın sonrakı dövrlərində psixoz inkişaf riskinin daha yüksək olduğunu təsdiqlədi. Alimlər bu dövrün erkən müdaxilə üçün potensial olaraq kritik bir dövr ola biləcəyini söyləyirlər.
Antibiotiklərlə bağlı da oxşar tapıntılar tapıldı
Doksisiklin kimi tetrasiklin sinfinə aid bir antibiotik olan minosiklin üzərində aparılan əvvəlki tədqiqatlar, beyində sinaptik əlaqələrin həddindən artıq kəsilməsini azaltdığını göstərmişdir. Bu, şizofreniyanın mümkün bioloji mexanizmi hesab olunur.
Tədqiqat Amerika Psixiatriya Jurnalında dərc edilib. Alimlər vurğulayırlar ki, tapıntılar yeni müalicə strategiyalarına məlumat verə bilər, lakin klinik praktikada tətbiq olunmazdan əvvəl daha çox iş görülməlidir.
Mənbə: TRT Haber