İlk exit-poll-a görə Almaniyada seçkilərə rəhbərlik edən Fridrix Merz baş nazir kimi koalisiya hökuməti quracaq. Merz Türkiyənin Aİ-yə üzvlüyü ilə bağlı soyuq baxışları ilə tanınır. Almaniyada təxminən 59,2 milyon seçicinin iştirakı ilə keçirilən növbədənkənar ümumi seçkilərdə səsvermə yerli vaxtla saat 18:00-da başa çatıb.
Almaniyanın Birinci Televiziya Kanalı ARD tərəfindən yayımlanan ilk exit-poll nəticələrinə görə, Xristian Demokratik Birlik Partiyasının (CDU) sədri Fridrix Merzin baş nazirliyə namizəd olduğu Xristian Birlik (CDU/CSU) partiyaları səslərin 29 faizini toplayıb.
Bavariyada fəaliyyət göstərən CDU (Xristian Demokratik Birlik) və CSU (Xristian Sosial Birlik) partiyaları baş nazirliyə ortaq namizədləri Fridrix Merzlə yarışda önə çıxırdı.
Anketlərə görə, təxminən yüzdə 30 səs toplayan CDU/CSU seçki qutusunda qalib gəlmə ehtimalı ən yüksək olan partiya olub.
Mühafizəkar ritorikası və immiqrasiya və sığınacaq siyasətləri ilə bağlı sərt mövqeyi ilə alman cəmiyyətinin reaksiyaları ilə üzləşən Merz, anketlərdə səs itirmədi.
FRIEDRICH MERZ KİMDİR?
Alman siyasətçisi və hüquqşünası Fridrix Merz (tam adı Joachim-Friedrich Martin Josef Merz) 11 noyabr 1955-ci ildə Brilonda anadan olub. Siyasətlə maraqlanması gənc yaşlarından özünü göstərən Merz hələ tələbə ikən Alman Xristian Demokrat İttifaqına (CDU) üzv olub. 1989-cu ildə Avropa Parlamentinə seçilərək siyasi karyerasında ilk addımı atan Merz, 1994-cü ildə Federal Məclisə daxil olaraq daxili siyasətə üz tutdu.
CDU üzvü olan Merz 2022-ci ildən etibarən partiyasının federal sədrliyini və CDU/CSU parlament qrupunun sədrliyini öz üzərinə götürərək Almaniya Bundestaqında müxalifət lideri oldu. 1989-1994-cü illərdə Avropa Parlamentində fəaliyyət göstərən Merz 1994-2009-cu illərdə Federal Məclisin üzvü olub. O, ilk dəfə 2000-2002-ci illər arasında CDU/CSU parlament qrupunun lideri kimi müxalifət lideri olub. 2009-cu ildə aktiv siyasətdən uzaqlaşan Merz karyerasını lobbiçilik və hüquq sahəsində davam etdirib. Lakin o, 2018-ci ildə siyasətə qayıdıb və CDU liderliyinə namizədliyini irəli sürüb. İlk iki cəhdində uğur qazanmasa da, 2021-ci ildə üçüncü cəhdində CDU-nun prezidenti seçildi. 2024-cü ilin sentyabrında o, CDU/CSU tərəfindən 2025-ci il federal seçkilərində Almaniya kansleri vəzifəsinə namizəd kimi irəli sürülüb.
Almaniyanın Avropa Birliyində daha güclü liderliyi öz üzərinə götürməsi lazım olduğunu iddia edən Merz eyni zamanda Ukraynaya dəstək və NATO-nun genişlənməsini dəstəkləyən mövqe nümayiş etdirir. Şəxsi həyatında aviasiya həvəsi ilə tanınan Merzin iki şəxsi təyyarəsi var. Ailəlidir və üç övladı var.
Türkiyənin Avropa Birliyinə üzvlüyü ilə bağlı fikirləri ilə də diqqət çəkən Merz, Metropol FM müxbiri Ferhad Poyenin bu mövzuda sualına belə cavab verdi:
Keçən ilin sentyabrında Ankarada prezident Ərdoğanla görüşməyim nəzərdə tutulurdu. Lakin CDU/CSU-nun kansler namizədi kimi irəli sürüldüyüm üçün bu görüşü keçirə bilmədik. Mən bu görüşün mümkün qədər tez olmasını istəyirəm. Türkiyə Almaniya üçün həm iqtisadi, həm də siyasi baxımdan mühüm tərəfdaşdır. NATO üzvü olan Türkiyə regional təhlükəsizlikdə böyük rol oynayır. Ancaq indiyə kimi nə Avropanın, nə də Türkiyənin tam üzvlük üçün real tələbi yoxdur. Bu vəziyyət əməkdaşlığımızın inkişafına mane olmamalıdır. Əksinə, Almaniya ilə Türkiyə arasında siyasi və iqtisadi əlaqələri daha da gücləndirmək üçün çalışmalıyıq.
ALMANİYADA DƏYİŞİKLİK AVROPAYA DA TƏSİR EDƏ BİLƏR
Yeni hökumət Almaniyanın Avropa İttifaqı (Aİ) daxilindəki rolunu yenidən formalaşdırmalı və müdafiə, iqtisadiyyat və immiqrasiya kimi kritik sahələrdə mühüm addımlar atmalı olacaq. Bu daxili siyasi dəyişiklik təkcə Almaniyaya deyil, ümumilikdə Avropaya da dərindən təsir edə bilər.
İmmiqrasiya və təhlükəsizlik seçki prosesi zamanı ən çox müzakirə olunan məsələlərdən olub. Seçki dövründə baş verən hücumlar ifrat sağçı partiyaların sərt immiqrasiya siyasəti tələbini artırıb. Almaniyada son beş ayda beş böyük hücum baş verib, onlardan üçü seçki kampaniyası zamanı baş verib və iddialara görə, immiqrantlar tərəfindən həyata keçirilib. Nəhayət, Berlindəki Holokost Memorialında ispan turistin bıçaqlanması gündəmi dəyişdi. Polis hücum edənin yəhudiləri öldürmək niyyətində olan suriyalı qaçqın olduğunu açıqlayıb.
Bu hadisələrdən sonra AfD “remiqrasiya” adı altında mübahisəli siyasət təklif etdi. Partiya cinayət törətmiş mühacirlərin deportasiyasını müdafiə etsə də, Almaniyada bu yanaşmanın mühacirlərin kütləvi şəkildə ölkədən kənara göndərilməsi mənasını verməsi böyük əks-səda doğurub.
Mənbə: EnSonHaber