Bu, İkinci Dünya Müharibəsindən bəri görülməyib…
ABŞ seçkilərində qalib gələn Donald Trampın Ukraynaya “tələsik atəşkəs” üçün təzyiq göstərməsi ehtimalı yeni miqrasiya dalğasından ehtiyat edən Avropanı təşvişə salıb. ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Tramp noyabrın 5-də keçirilən ABŞ seçkilərində qalib gəlib. Yeni prezident vəzifəsinin icrasına başlamazdan əvvəl davam edən müharibələri dayandıracağına söz verib, lakin buna necə nail olacağına dair heç bir təfərrüat açıqlamayıb, xüsusilə də “tələsik atəşkəs” üçün Ukraynaya təzyiq edə biləcəyi ilə bağlı narahatlıqları artırıb.
Kiyevin ən böyük maliyyə və hərbi dəstəkçisi olan Bayden administrasiyasından fərqli olaraq Trampın Ukraynaya maliyyə yardımını geri çəkə biləcəyinə dair işarələr həm Ukraynanı, həm də Avropanı təşvişə salıb. Rusiya prezidenti Putin və yeni prezident Tramp arasında ABŞ seçkilərindən dərhal sonra telefon danışığı olduğu və Trampın Rusiyanın qazandığı torpaqları özündə saxlaması ilə bağlı razılaşmaya müsbət yanaşdığı iddia edilib. Kreml görüş iddialarını rədd etsə də, Trampın atəşkəs təzyiqinə görə Rusiyaya torpaq verməli ola biləcəyini düşünür.
Britaniyanın Dailymail qəzeti yazır ki, Avropa hazırda altı milyona yaxın ukraynalı qaçqını qəbul edir, Kiyev ərazisini Rusiyaya verməyə məcbur olarsa, bu rəqəmlər sürətlə arta bilər.
Aparıcı beyin mərkəzi olan Kiel Dünya İqtisadiyyatı İnstitutunun bu ay dərc etdiyi hesabatda, Putin qüvvələrinin üstünlüyü ələ alacağı təqdirdə 9,4-19,1 milyon ukraynalının xaricə sığınacağı təxmin edilir.
Araşdırmalara görə, bu miqrasiya hərəkatının həcmi İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsindən sonra Avropada görünməmiş ola bilər.
Almaniyada siyasətçilər Rusiyanın Ukraynada qələbə qazanacağı təqdirdə Avropanı hansı nəticələrin gözlədiyi barədə xəbərdarlıq edərkən, Avropa Parlamentinin üzvü Mari-Aqnes Strak-Zimmermann Putinin qələbəsi halında Avropaya kütləvi miqrasiya riskinin kifayət qədər real olduğunu vurğulayır. CDU-nun təhlükəsizlik sözçüsü Roderich Kiesewetter də bu riski etiraf edib və iddia edib ki, “Ukrayna xalqının artıq gələcəyə ümidi yoxdursa və Rusiyaya tabe olmaq və ya tamamilə məhv olmaq təhlükəsi varsa, o zaman qaçmağa məcbur olacaqlar”.
Eurasia Group risk analiz firmasından Müctəba Rəhman Dailymail-ə verdiyi açıqlamada Böyük Britaniya və Avropa ölkələrinin Tramp, Putin və Zelenski arasında mümkün danışıqlarda masa arxasında təmsil oluna bilməyəcəyini, lakin nəticələrdən ciddi şəkildə təsirlənəcəklərini iddia edib. Danışıqlarda “Atəşkəs və ya mümkün bir razılaşma Avropada olmayacaq” deyib.
Avropa liderləri indi səbirsizliklə Tramp administrasiyasının hansı kursu izləyəcəyini gözləsələr də, ABŞ yardımının azalacağını proqnozlaşdırdıqları üçün Ukraynaya dəstəyini də artırırlar.
Regionda təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqlar addım-addım artdıqca, Rusiyaya qarşı düyməni basan ilk ölkə Polşa oldu. NATO-nun şərq cinahını qorumaq üçün Rusiya və Belarusla sərhədləri boyunca 1,9 milyard funt sterlinq dəyərində “Şərq Qalxanı” inşa edən Polşanın iddialı layihəsinin 2028-ci ildə tamamlanacağı gözlənilir.
NATO üzvləri Estoniya, Latviya və Litva da yanvar ayında “Baltikyanı Müdafiə Xətti” adlı layihəni açıqlayıb və Rusiya ilə Belarus sərhədində “müdafiə xətti” qurmağı planlaşdırdıqlarını açıqlayıblar.
Digər tərəfdən, Rusiya Müdafiə Nazirliyi son bir həftədə Ukraynada 5, Xarkovda 1 və Donetsk bölgələrində 4 yaşayış məntəqəsinin Rusiya ordusunun nəzarətinə keçdiyini bildirib. Açıqlamada Ukraynadakı hərbi elementlərə yüksək dəqiqlikli silahlar və pilotsuz uçuş aparatları (PUA) ilə hücumların həyata keçirildiyi və bu hücumlar nəticəsində Ukraynanın enerji elementləri, hərbi hava limanı infrastrukturu, raket hissələri istehsal edən sexlərin olduğu qeyd edilib. İHA istehsal və saxlama nöqtələri, sursat, partlayıcı və yanacaq anbarları, təhsil və məntiqi mərkəzlərin vurulduğu bildirildi.
Açıqlamada Ukraynada son bir həftədə 5 yaşayış məntəqəsinin ələ keçirildiyi, “Xarkov vilayətində Kolesnikovka qəsəbəsi, Donetsk Xalq Respublikasının Voznesenka, Volçenka, Stepanovka və Rovnopol qəsəbələrinin azad edildiyi” paylaşılıb. Bəyanat daxil edilib.Açıqlamada eyni tarixlərdə 41 Ukrayna əsgərinin əsir götürüldüyü, müharibənin əvvəlindən bu yana 648 təyyarə, 283 helikopter, 35 min 858 İHA, 586 hava hücumundan müdafiə raket sistemi, 19 min 331 tank və zirehli texnikanın əsir götürüldüyü bildirilib.
1488 çoxlüləli reaktiv yaylım atəşi qurğusu, 17 min 950 Ukrayna ordusunun silahı ələ keçirilib, 28 min 411 xüsusi hərbi maşının haubitsa və minaatanlarla məhv edildiyi qeyd edilib.
Mənbə: Hurriyet.Tr