Çevriliş və vətəndaş müharibəsi ilə gündəmə gələn Myanmada yoxsulluqla mübarizə apara bilməyən insanlar orqanlarını sataraq dolanmağa çalışırlar. Sosial media qruplarında qeyri-qanuni orqan satışı ilə bağlı elanlar günü-gündən artır. Myanma ordusunun çevrilişlə hakimiyyəti ələ keçirməsindən sonra ölkənin 54 milyonluq əhalisinin demək olar ki, yarısı yoxsulluq həddinin altında yaşamağa başlayıb. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnkişaf Proqramının (UNDP) tədqiqatçıları 2017-ci ildən bu rəqəmin iki dəfə artdığını bildiriblər.
Bəzi silahlı qruplar xunta nəzarətinə qarşı mübarizə apardıqca zorakılıq bütün ölkəyə yayılmağa davam edir. Xarici sərmayələrin azalması, işsizlik və əsas malların qiyməti elə həddə çatıb ki, insanların çoxu öz əsas ehtiyaclarını ödəyə bilmir. Bu, insanları pul qazanmağın müxtəlif yollarına sövq edirdi.
HƏYATLARININ HEÇ BİR DƏYƏRİ YOXDUR
Böyrəklərini sataraq dolanmağa çalışan çarəsiz insanlar həyatlarını riskə ataraq böyük qumara oynayırlar. Digər böyrəylərini itirməkdən narahat olduqları halda, aldıqları pulla da dolanmağa çalışırlar. Nəhayət, pulları qurtaranda əllərində yalnız bir böyrəklə ümidsizliyə sürüklənirlər.
Bu ağrılı vəziyyət CNN-in xəbərləri ilə üzə çıxıb.
Daha çox internet vasitəsilə həyata keçirilən orqan alverində alıcılar və satıcılar tez-tez agentlərlə, donorları alıcılarla uyğunlaşdıran, lazımi sənədləri saxtalaşdıran və əməliyyat təşkil edən vasitəçilərlə işləyirlər. Satıcılar kasıb, alıcılar isə nisbətən zəngin olsa da, hər iki tərəf çətin vəziyyətdən çıxmaq üçün qeyri-qanuni orqan bazarına üz tutur.
Məlum olub ki, Myanmada (Birma kimi də tanınır) çıxılmaz vəziyyətə düşən insanlar öz orqanlarını Facebook-da varlı insanlara satırlar. Agentlərin köməyi ilə hər iki ölkədə orqan satışının qeyri-qanuni olduğu qanunlara məhəl qoymadan orqan transplantasiyası üçün Hindistana gedirlər.
Myanmada hakim xunta lideri Min Aung Hlaing-in ofisindən verilən məlumata görə, 1995-2022-ci illər arasında cəmi 308 uğurlu böyrək transplantasiyası həyata keçirilib.
CNN ən azı üç Facebook qrupunda orqan satışı təklif edən yazılar tapdı və orqan ticarəti ilə məşğul olan 24 nəfərlə – satıcılar, alıcılar və agentlər də daxil olmaqla – vətəndaş müharibəsi ilə viran qalmış ölkədə çarəsizlikdən qaynaqlanan qeyri-qanuni sənayenin daxili işini ortaya qoyan yazılar tapdı.
“PUL EHTİYACIM VAR, DM-DƏN ƏLAQƏ EDİN”
Facebook-da insanların böyrəklərini satmağı təklif etdiyi qrupların çoxu böyrək xəstəliyindən əziyyət çəkən xəstələr üçün evdə müalicə üsullarını paylaşmaq və həkimlərə tövsiyə etmək üçün yaradılıb. Bu nöqtədə, orqan satışı təklif edən postların getdikcə genişlənməsi ilə son illərdə bu qeyri-qanuni bazar gündəmə gəlib.
Yüzlərlə başqaları kimi əsl adından istifadə etmək istəməyən zərərçəkənin hazırladığı reklam isə belədir:
“Böyrəyimi vermək istəyirəm. Qan qrupum O. Xərçəng xəstəsi olan və əməliyyata ehtiyacı olan bibim üçün pul lazımdır. 26 yaşım var, içki içmirəm. DM vasitəsilə əlaqə saxlayın”.
Mənbə: TGRT