Azərbaycanın müstəqillik mübarizəsinin öncüllərindən biri kimi xatırlanan ölkənin ikinci Prezidenti Əbülfəz Elçibəy vəfatının 24-cü ildönümündə ehtiramla yad edilir. Türk Dünyası və Azərbaycan tarixinin müdrik simalarından biri olan Əbülfəz Elçibəyi itirməsindən 24 il ötür.
Azərbaycanda istiqlal mübarizəsinin öncülləri sırasında mühüm yeri olan Elçibəy vəfatının 24-cü ildönümündə ehtiramla yad edilib.
Tək ölkəsində deyil, bütün türk dünyasında, xüsusən də Türkiyədə hörmətlə anılan Elçibəy ömrünü ölkəsinin müstəqilliyinə, birliyin bərqərar olmasına həsr etmiş bir lider və müdrik şəxsiyyət kimi xalqın qəlbini fəth etdi. türk dünyasında.
EBULFEZ ELÇİBƏY KİMDİR?
1938-ci il iyunun 24-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad vilayətinin Kələki kəndində anadan olan Elçibəy ibtidai və orta məktəbi Naxçıvanda oxumuş, 1957-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Şərq elmləri fakültəsinin ərəb filologiyası şöbəsinə qəbul olmuşdur.
Məktəbi bitirdikdən sonra Misirə göndərilən Elçibəy 1963-1964-cü illərdə orada tərcüməçi işləyib.
Akademik fəaliyyətini bitirdiyi universitetdə davam etdirmək üçün 1965-ci ildə ölkəsinə qayıdan Elçibəy 1969-cu ildə “Tolunoğulları Dövləti (868-905)” mövzusunda doktorluq dissertasiyası yazır.
Elçibəy 1968-1975-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Asiya və Afrika ölkələri tarixi kafedrasında müəllim işləyib.
Bu dövrdə tələbələrinə türkçülük, müstəqillik hissi aşılamağa çalışan, fəaliyyəti Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətindən (DTK) də yan keçməyən Elçibəy nəzarətə götürülüb.
1975-ci ildə Sovet İttifaqı əleyhinə təbliğat apardığına görə həbs edilən Elçibəy 1 il 7 ay siyasi məhbus kimi həbs edilərək karxana kimi ağır işlərdə işlədilir.
Elçibəy həbsdən çıxandan sonra Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Əlyazmalar İnstitutunda elmi işçi kimi fəaliyyətini davam etdirib. Əbülfəz Elçibəy Azərbaycanda 1988-ci ildə başlayan antisovet xalq hərəkatının liderlərindən biri idi.
Xalq hərəkatı 1989-cu ildə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi (AXC) adı ilə təsis olundu və Elçibəy AXC sədri oldu.
1992-ci il iyunun 7-də keçirilən seçkilərdə AHC-nin namizədi kimi iştirak edən Elçibəy 60,9 faiz səslə Azərbaycan prezidenti seçildi.
Elçibəy seçiləndən dərhal sonra milli dövlət quruculuğu istiqamətində addımlar atdı və Sovet Rusiyası ordusunu Azərbaycandan çıxararaq milli ordu qurdu.
Ölkənin milli valyutasını sıxışdırıb sovet pullarını ləğv edən Elçibəyin prezidentliyi dövründə kiril əlifbası latın əlifbasına keçib.
Ali məktəblərə qəbul imtahanlarında test üsulunun tətbiqi Elçibəyin həyata keçirdiyi ən mühüm islahatlardan hesab olunur.
Əbülfəz Elçibəy prezidentliyi dövründə Türkiyə ilə yaxınlaşmanı Azərbaycan xarici siyasətinin prioritetlərindən biri hesab edirdi.
Prezident seçildikdən sonra ilk xarici səfərini 24-27 iyun 1992-ci ildə Türkiyəyə edən Elçibəy Türkiyə Böyük Millət Məclisindəki çıxışında tutduğu yolun “Mustafa Kamal yolu” olduğunu vurğulamışdı.
Anıtkabir ziyarəti zamanı gündəliyinə belə yazmışdı: “Ey böyük türk, böyük sərkərdə. Özüm və millətim adından səni ziyarət etməkdən şərəf duydum. Əsgərin Elçibəy” ifadələrini yazıb.
Ermənistanın Qarabağa hücumları və daxili qarışıqlıqlar səbəbindən Elçibəyin prezidentliyi uzun sürmədi.
1993-cü ilin iyununda polkovnik Sürət Hüseynov Gəncədə üsyan qaldırdıqdan sonra ölkədə vətəndaş müharibəsi təhlükəsi yarandı və bu vəziyyətin qarşısını almaq üçün Elçibəy xidməti vəzifəsini tərk edərək doğulduğu Kələki kəndinə getdi.
Elçibəy 4,5 ilə yaxın Kələkidə yaşadıqdan sonra 1997-ci ildə Bakıya qayıdıb və hazırda siyasi partiyaya çevrilmiş Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sədri kimi mübarizəsini davam etdirir.
Ömrünün son illərini ağır xəstəliklə mübarizə aparan Elçibəy 2000-ci il avqustun 22-də müalicə aldığı Gülhanə Hərbi Tibb Akademiyasının xəstəxanasında vəfat edib.
Mənbə: EnSonHaber