Astronomlar Günəş sisteminin xarici sərhədlərində yerləşən Kuiper qurşağında gözlənilməz sıxlıq artımı aşkar ediblər. Bu kəşf Günəş sisteminin formalaşması və quruluşu haqqında biliklərimizi dəyişə bilər.
Günəş sistemi düşündüyümüzdən daha mürəkkəb bir quruluşa sahib ola bilər. Neptunun orbitindən kənarda yerləşən buz kimi göy cisimlərindən ibarət olan Kuiper qurşağında aparılan yeni bir araşdırma sıxlığın gözlənilməz artmasına işarə edir.
Bu sıxlıq artımı Günəşdən 70-90 astronomik vahid (AU) arasında yerləşən bölgədə müşahidə olunub. Astronomik vahid Yerlə Günəş arasındakı orta məsafəni ifadə edir.
“BÖYÜK KƏŞF OLACAQ”
Yaponiyanın İş və Ətraf Sağlamlığı Elmləri Universitetindən və Çiba Texnologiya İnstitutundan planetşünas Fumi Yoşida bu kəşfin əhəmiyyətini vurğulayaraq, “Əgər bu təsdiqlənərsə, bu, böyük bir kəşf olacaq” deyib.
Yoshida bildirir ki, bu tapıntı Günəş sisteminin formalaşması prosesi haqqında biliklərimizi dəyişə bilər. Kuiper qurşağı, Günəş sisteminin erkən formalaşmasından qalan ən qədim və ən təmiz materialların olduğu düşünülən bir bölgədir. Günəşdən uzaqlığına görə bu bölgədəki göy cisimləri Günəş radiasiyasından az təsirlənir və milyardlarla ildir ki, dəyişməz qalır.
Bu yeni kəşf Havay adalarında yerləşən Yaponiya Milli Astronomiya Rəsədxanasının Subaru Teleskopu vasitəsilə aparılan müşahidələr nəticəsində edilib.
Subaru Teleskopu ilə aparılan müşahidələr bu günə qədər 263 yeni Kuiper qurşağı obyektinin (KBO) kəşfinə səbəb olub.
Kanada Milli Tədqiqat Şurasının üzvü Uesli Freyzerin rəhbərlik etdiyi bir qrup bu obyektlərdən 11-nin Kuiper qurşağının məlum sərhədlərindən çox uzaqda, 70 AB-dən çox uzaqlıqda olduğunu müəyyən etdi.
Bu sıxlıq daxili Kuiper qurşağından daha az olsa da, yeni bir quruluş yaratmaq üçün kifayət qədər yüksəkdir. Daha maraqlısı odur ki, 55 və 70 AB arasında bölgədə demək olar ki, heç bir KBO-ya rast gəlinmir. Bu kəşf günəş sisteminin əmələ gəlməsi ilə bağlı mövcud nəzəriyyələri şübhə altına almağa səbəb ola bilər. Günəş sisteminin qalaktikamızdakı digər ulduz sistemləri ilə müqayisədə qeyri-adi kiçik qaz və toz buludundan ibarət olduğu düşünülürdü.
Ancaq Kuiper qurşağındakı bu yeni quruluş bu dumanlığın düşündüyümüzdən daha böyük ola biləcəyini göstərir.
Cənub-Qərb Tədqiqat İnstitutundan Yeni Üfüqlərin Baş Müstəntiqi Alan Stern, “Bu, Günəş sisteminin uzaq nöqtələrində gözlənilməz, yeni və həyəcan verici bir şey ortaya qoyan təməlqoyucu kəşfdir” deyib.
Bu kəşfi təsdiqləmək və daha yaxşı başa düşmək üçün 11 uzaq KBO-nun orbitlərini daha ətraflı şəkildə araşdırmaq lazımdır.
Mənbə: EnSonHaber