Astronomlar mütəmadi olaraq Yerə qəribə radio və rentgen siqnalları göndərən sirli göy cismi aşkar ediblər. Elm adamlarının “gördüyümüz heç bir şeyə bənzəməyən” kimi təsvir etdikləri obyekt səmada tamamilə yeni bir fiziki hadisənin əlaməti ola bilər.
ASKAP J1832-0911 adlanan obyekt hər 44 dəqiqədən bir iki dəqiqə ərzində fasiləsiz radio dalğaları və rentgen şüaları yayır.
Kəşf Avstraliyadakı Square Kilometer Array Pathfinder (ASKAP) teleskopu və NASA-nın Chandra rentgen teleskopu ilə eyni vaxtda edilib. Tədqiqat mayın 28-də Nature jurnalında dərc olunub.
Məlum modellərlə izah edilə bilməz
“ASKAP J1832-0911 yüksək maqnitli ağ cırtdan və onun yoldaşının bir maqnitar və ya ikili sistemi ola bilər” deyə tədqiqatın aparıcı müəllifi, Curtin Universitetinin astronomu Endi Vanq, baxmayaraq ki, o, mövcud nəzəriyyələrin bu davranışı tam izah etmədiyini qeyd edib.
“Bu kəşf yeni bir fizika növünə və ya ulduzların təkamülü modellərinə işarə edə bilər” Vanq deyib.
Kosmosda nadir “kosmik mayak”
ASKAP J1832-0911 “uzunmüddətli keçid mənbələri” (LPT) kateqoriyasına aiddir.
LPT-lər saniyə və ya millisaniyə intervalları ilə siqnal yayan ənənəvi pulsarlardan fərqli olaraq dəqiqələr və ya saatlar intervalında siqnal yayan çox nadir göy cisimləridir.
İlk belə obyekt 2022-ci ildə qeydə alınıb və indiyədək yalnız 10 LPT müşahidə edilib.
Həm radio, həm də rentgen şüaları yayan ilk LPT
Bu kəşfi xüsusi edən başqa bir detal ASKAP J1832-0911-in də rentgen şüaları yaymasıdır. Bu, rentgen şüalarında müşahidə edilən ilk LPT-dir. Chandra teleskopu səmanın eyni sahəsinə baxırdı ki, bu da bu qeyri-adi müşahidəni mümkün edib.
Yeni bir kəşfə qapı aça bilər
Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, həm radio, həm də rentgen siqnalları yayan bu tip daha çox obyektin aşkar edilməsi LPT-lərin təbiəti haqqında mühüm ipucu verə bilər.
“Belə obyektlərdən birini tapmağımız onu göstərir ki, daha çox ola bilər.
Keçici rentgen şüalarının aşkarlanması bu sirli strukturların təbiətinə yeni pəncərə açır”, – Barselonadakı Kataloniya Kosmik Tədqiqatlar İnstitutundan tədqiqatın həmmüəllifi Nanda Rea bildirib.
Mənbə: TrtHaber