Önümüzdəki illərdə buzlaqların əriməsinin gözlənildiyindən daha sürətlə inkişaf edə biləcəyini bildirən elm adamları, “Hər il orta hesabla 273 milyard ton buz itirilir” deyiblər.
Beynəlxalq araşdırma qrupunun apardığı araşdırmada 2012-2023-cü illər arasında buzlaq itkisinin 2000-2011-ci illər ilə müqayisədə 36 faiz artdığı müəyyən edilib. Araşdırmalara görə, hər il orta hesabla 273 milyard ton buz itirilir.
Ümumdünya Buzlaqların Monitorinqi Xidməti (WGMS) tərəfindən koordinasiya edilən araşdırmada, ötən əsrdə sahə və peyk ölçmələri birləşdirilərək qlobal ərimə qiymətləndirilməsi aparılıb. Tapıntılar, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi üzrə Hökumətlərarası Panelinin (IPCC) son hesablamalarından daha sürətli buzlaq itkisinə işarə edir. İsveçrənin Sürix Universitetindən prof. “Tapıntılar şokedicidir, lakin təəccüblü deyil” deyə Michael Zemp bildirib.
Qlobal temperatur insan fəaliyyəti nəticəsində atmosferə atılan istixana qazları səbəbindən yüksəlir, buzlaqların itkisini sürətləndirir. Bu əsrdə buzlaqların itirilməsinin gözləniləndən daha sürətli olacağı proqnozlaşdırılır. Bu o deməkdir ki, dəniz səviyyəsi əvvəlki təxminlərdən daha çox yüksələ bilər”.
Buzlaq itkisini dayandırmaq üçün istixana qazı emissiyalarının azaldılması lazım olduğunu vurğulayan Prof. “Bu, həm sadə, həm də mürəkkəb bir həlldir” deyə Zemp qeyd edib. O həmçinin: “Qlobal temperatur artımını hər onluq dərəcə ilə məhdudlaşdırmaq bizə pul, həyat və problemlərdən qaçınmaq olardı” deyib.
Araşdırmaya görə, 2000-ci ildən bəri qlobal buzlaqların təxminən 5 faizi itirilib. Lakin bu itkilər regional fərqləri göstərir. Antarktidadakı buzlaqların cəmi 2 faizi əridiyi halda, Avropa Alp dağlarında bu nisbət 40 faizə çatır. Mütəxəssislər kiçik buzlaqların daha sürətlə əridiyini və bir çoxunun bu əsrin sonuna qədər tamamilə yox ola biləcəyini deyirlər.
Exeter Universitetindən Prof. Martin Siegert açıqlamasında deyib: “Buz təbəqələri getdikcə daha çox kütlə itirir. Onlar 30 il əvvəlkindən altı dəfə daha sürətli əriyir”. Əgər bu dəyişiklik sürətlənsə, biz artıq santimetrlərdən deyil, dəniz səviyyəsinin metrlərdən qalxmasından danışacağıq.
Mənbə: HaberGlobal