Ekspertlər bildirir ki, qlobal isinmə səbəbindən buzluqlardakı ərimə, bu mənbələrdən gələn şirin suyun daimi şəkildə azalmasına səbəb olur. Quraqlıq və digər ekstrem hava hadisələri ilə birlikdə su döngüsü daha əvvəlcədən proqnozlaşdırıla bilməyən bir vəziyyətə gəlir.
BMT Su Agentliyinin (UN Water) məlumatına görə, hazırda dünyada təxminən 3,6 milyard insan ildə ən azı bir ay suya yetərli şəkildə çıxış edə bilmir və bu sayın 2050-ci ilə qədər 5 milyarı keçməsi proqnozlaşdırılır.
Şirin su mənbələrinin istifadəsi, əhali artımı və istehlak vərdişlərindəki dəyişikliklərlə hər il təxminən 1% artır, bu isə mənbələr üzərində çox böyük təzyiq yaradır.
ABŞ mərkəzli Dünya Qaynaqları İnstitutu bildirir ki, 25 ölkə bütün il boyu “çox yüksək su stresi” yaşayır. Bu ölkələr arasında Orta Şərq və Şimali Afrika, eləcə də Cənubi Asiya xüsusi yer tutur.
FAO-nun (BMT-nin Qida və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı) Türkiyə üzrə nümayəndəliyinin müavinlərindən biri — Ayşegül Selışık — AA-ya bildirib ki, qlobal isitmə atmosferdə nubarlığın artmasına, buxarlanmanın sürətlənməsinə gətirib çıxarır, bu da sel, quraqlıq kimi ekstrem şərtlərin daha çox olmasına meydan verir.
Selışık qeyd edib ki, dünya səthinin təxminən %0,3-dən azı istifadə oluna bilən şirin sudur.
Buzlaqların əriməsi ciddi narahatlıq doğurur: 2024-cü ildə 450 qiqatonluq buz kütləsi ərimiş və bu, dəniz səviyyəsinin 1,2 mm yüksəlməsinə səbəb olub.
Beləliklə, bir çox çay hövzəsində su axını normal səviyyələrin altındadır, bu da kənd təsərrüfatı, içməli su və ekosistemlər üçün böyük bir təhlükədir.
Link: Anadolu Agentliyi
