Ehtiyacınızdan az yatsanız, artıq çəki əldə etmək riskiniz var. Araşdırmalar bunu sübut edib.
Piylənməmək üçün nə qədər yatmaq lazımdır?
Pəhrizinizi izləyirsinizsə, lakin birdən kökəlməyə başlayırsınızsa, bunun səbəbi yuxu olmaması ola bilər. Dasman Diabet İnstitutunun (Küveyt) alimləri müəyyən ediblər ki, yuxunun olmaması immunitet hüceyrələrinin fəaliyyətini dəyişir və beləliklə, bədəndə kök xəstələrdə olduğu kimi eyni proseslər inkişaf edir. Üstəlik, bu, ilk yuxusuz gecədən sonra baş verir. Bu isə arıq insanlarda belə artıq çəki artımına səbəb olur.
Niyə yuxusuzluq sizi kökəldir?
“Bu tədqiqat yuxu pozğunluğu olan insanlarda əlavə funt qazanmağa səbəb ola biləcək başqa bir mexanizm aşkar etdi” deyə somnoloq, tibb elmləri doktoru, professor, Rusiya Federasiyasının əməkdar həkimi Roman Buzunov aif.ru-ya bildirib.
– Əvvəllər başqalarından xəbərdar idik. Xüsusilə, yuxunun dərin mərhələlərində gecələr böyümə hormonunun istehsal olunduğunu bilirik. Uşaqlarda böyümədən, böyüklərdə isə depodan yağların səfərbər edilməsindən və enerjiyə və əzələ kütləsinə çevrilməsindən məsuldur. Yuxunun dərin mərhələləri yox olarsa, o zaman böyümə hormonunun istehsalı pozulur, uşaq daha da pisləşməyə başlayır, böyüklər isə kökəlməyə başlayır. Bundan əlavə, yuxu çatışmazlığı qrelinin (aclıq hormonu) istehsalını pozur və toxluq hissi verən leptinə həssaslığın azalmasına səbəb olur. Müvafiq olaraq, yuxusuz insan daha çox yeyir, həddindən artıq yeyir və əlavə funt da qazanır. İndi aydın oldu ki, artıq çəki olan insanlarda yuxu olmaması daha çox çəki artımına səbəb ola bilər. Fakt budur ki, artıq yağ toxuması aşağı səviyyəli iltihaba səbəb olur. “Alimlər sübut etdilər ki, yuxu çatışmazlığı monositlərin subpopulyasiyalarının, aşağı səviyyəli sistem iltihabına cavabdeh olan immun sisteminin müəyyən hüceyrələrinin aktivləşməsinə səbəb olur. Nəticə həm artıq bədən çəkisinin, həm də yuxunun pozulmasının sinerji təsiridir ki, bu da iltihabı daha da artırır və piylənməyə kömək edir”, – deyə həkim izah edir.
Kilo almamaq üçün nə qədər yatmaq lazımdır?
Tədqiqatçılar iddia edirlər ki, təcrübədə altı saatdan az yatanlarda bədən çəkisi ilə bağlı problemlər yaranıb.
“Yeddi-doqquz saat yuxuya ehtiyacı olan adi vətəndaşı götürsəniz, onun üçün altı saat yuxusuzluq deməkdir” həkim deyib.
— Amma əhalimizin 10%-i yeddi saatdan az, 5%-i isə hətta altı saat yatır. Ona görə də hər kəsə altı saat yatsalar, tezliklə xəstələnəcəklərini, Alzheimer xəstəliyinə tutulacaqlarını və ya piylənməyə düçar olacaqlarını söyləmək yanlışdır. Üstəlik, qısa yatan bir insan belə məsləhətlərə əməl edərək səkkiz və ya on saat yataqda yatmağa başlayarsa, demək olar ki, yuxusuzluq inkişaf etdirəcəkdir. Çox yatmaq azdan az zərərli deyil”.
Həkim kifayət qədər yuxu alıb-almadığınızı anlamanıza kömək edəcək “15 dəqiqə qaydası”nı tövsiyə etdi.
Gün ərzində o qədər yorğun olmalısınız ki, 15 dəqiqə ərzində yuxuya gedə biləsiniz. Ümumi gecə oyanışları 15 dəqiqədən çox olmamalıdır.
Səhər oyandıqdan sonra 15 dəqiqə ərzində normal həyatınıza və işinizə qarışmalısınız. Kifayət qədər yatmırsınızsa, yaxşıdır. Əsas odur ki, həyatınıza, işinizə, düşünməyə və s. mane olan yuxululuq yaşamayın.
Axşama qədər yenidən o qədər yorulmalısan ki, 15 dəqiqəyə yuxuya gedə bilərsən.
“Kifayət qədər yuxu almadığınız zaman ağır gündüz yuxululuğu yaranır. Bu o deməkdir ki, ehtiyacınız olduğundan az yatırsınız”, – somnoloq deyir.
Mənbə: mail.ru