Oktyabrın 7-dən Qəzza tunellərindən İsrailə qarşı müqavimətə rəhbərlik edən Yəhya Sinvar İsmayıl Haniyənin şəhadətindən sonra HƏMAS Siyasi Bürosunun sədri seçilib. Bəs, 23 ilini İsrail zindanlarında keçirən və ivrit dilini mükəmməl bilən bu sirli adam kimdir?
Yaxın Şərqdə gərginliyin artdığı və Haniyənin İran torpağında alçaqcasına şəhid edildiyi bir vaxtda Həmas Siyasi Bürosunun yeni rəhbərini seçdi. Bu ad Əbu İbrahim, yəni Yəhya Sinvar oldu.
HƏMAS bildirir ki, Sinvarın seçilməsi İsrailə bir mesajdır. Çünki Sinvar İsrailin aylardır Qəzzada öldürmək istədiyi adlardan biridir.
Ehtiyatlı, çox danışmayan və nadir hallarda ictimaiyyət arasında görünən Sinvar yüksək liderlik qabiliyyətinə malik biri kimi qələmə verilir. Həmas üzvlərinə də güclü təsir göstərir.
Bəs, 23 ilini İsrail zindanlarında keçirən Sinvar haqqında nə məlumdur? Gəlin Həmas-ın yeni siyasi büro rəhbərinin həyatına daha yaxından nəzər salaq…
1948-ci ildə İsrail Dövlətinin qurulması ilə fələstinlilər üçün çətin dövr başlayan proses “Böyük Fəlakət” mənasını verən Nəkbə adlanır. Bu dövrdə təxminən 5 milyon fələstinli öz ata-baba yurdlarından, əsrlər boyu yaşadıqları evlərindən zorla sürgün edildi. Yəhya Sinvarın ailəsi də məcburi köçkünlər arasında olub.
O, Qəzzanın cənubundakı Xan Yunis qaçqın düşərgəsində anadan olub və uşaqlığını Sinvarın kiçik, dar küçələrində keçirib. Onun da həyatın çətinliyindən və İsrail zülmündən payı var idi. Dözülməz şərait “1967-ci il məğlubiyyəti”nin və onun nəticələrinin şahidi olan bu oğlanın xarakterində iz buraxacaqdı.
Çıxışlarında həmişə “Nəkbə”dən və onun fələstinlilərdə yaşatdığı uzun müddət davam edən ağrılardan danışıb.
Yəhya Sinvar Xan Yunus düşərgəsinin məktəblərində təhsil alıb, sonra İslam Universitetinin ərəbşünaslıq fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib.
Qəssam Briqadalarının ilk nüvəsi: Mecd
HƏMAS-ın hərbi qanadı İzzəddin əl-Qəssam Briqadalarının ilk qurucularından sayılan Sinvar həm də HƏMAS-ın təhlükəsizlik və dəvət təşkilatı adlanan Məcd Qüvvələrinin qurucusudur.
Sinvarın buradakı işləri İsrail tərəfindən yaxından izlənilib.
Çünki ona “İsrailə qarşı əks-casusluq” tapşırığı HƏMAS-ın qurucu lideri Şeyx Əhməd Yasin tərəfindən verilib. Bu missiya ilə o, həm İsrail agentlərini, həm də kəşfiyyat təşkilatları tərəfindən işə götürülən insanları izləyirdi.
Sinvarın başçılıq etdiyi Məcd sonrakı illərdə HƏMAS-ın zərbə gücünə, İzzəddin Əl-Qəssam Briqadalarına çevriləcək. Həbsdən çıxandan sonra siyasi sahədə vəzifələri olsa da, Qəssam Briqadaları ilə yaxın əlaqələri bu dövrə təsadüf edir.
İsrail zindanları: 23 il
Sinvar ilk dəfə 1982-ci ildə tələbəlik illərində işinə görə həbs olunub. Həmin vaxt onun cəmi 20 yaşı var idi. O, 4 ay inzibati həbs edilib və azadlığa çıxandan bir həftə sonra yenidən həbs edilib. Məhkəməyə belə gətirilmədən 6 ay həbsdə qaldı.
1985-ci ildə yenidən həbs edilib və 8 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
20 yanvar 1988-ci ildə o, iki İsrail əsgərini qaçırıb öldürməkdə və İsraillə əməkdaşlıqda şübhəli bilinən 4 fələstinlinin qətlinə rəhbərlik etməkdə ittiham olunaraq mühakimə olundu. O, 4 dəfə ömürlük həbs cəzasına məhkum edilib. Bu, 426 il demək idi.Sinvar 23 ilini İsrail həbsxanalarında keçirib, burada ibrani dilini öyrənib, İsrail işlərini və daxili siyasətini öyrənib.
HƏMAS-ın həbsxana zabiti kimi o, əsirlikdən xilas olmaq üçün illərlə gözlədi. Ancaq dostları çöldə mübarizə apararkən həbsxananın içərisində vaxt ağır keçirdi. O, 23 il ərzində iki dəfə həbsxanadan qaçmağa cəhd etsə də, buna nail ola bilməyib.
Sonda Yəhya Sinvarın qardaşı İsrail əsgəri Gilad Şaliti qaçıra bilib. Bu, Sinvar üçün də, mindən çox əsir üçün də azadlıq demək idi.
23 illik meyvələr
Yəhya Sinvar 23 illik həbs müddətini oxumaq, öyrənmək və yazmaq keçirib. Bu müddət ərzində o, ibrani dilini öyrənib və İsrail mentalitetini anlamağa çalışıb. O, siyasət, təhlükəsizlik və ədəbiyyat sahələrində çoxlu kitablar və tərcümələr yazıb.
Onun ən mühüm əsərləri bunlardır:
O, İsrail Daxili Təhlükəsizlik Xidməti (Şin Bet) haqqında Carmi Gilonun “Şin Between Pieces” kitabını tərcümə edib.
O, İsraildəki siyasi partiyaları, onların proqramlarını və o dövrdəki meyllərini təsvir edən “1992-ci ildə İsrail partiyaları” kitabını tərcümə edib.
O, 1967-ci ildən Məscidül-Əqsa İntifadasına qədər Fələstinin mübarizəsini təsvir edən və 2004-cü ildə nəşr olunan “Qərənfil tikanları” romanını yazıb.
“HƏMAS: Sınaq və Səhv” kitabında o, HƏMAS hərəkatının təcrübəsindən və onun zamanla təkamülündən bəhs edir.
Sinvar “Şöhrət” kitabında nəzəriyyənin inkişafı ilə yanaşı, Şin Betin məlumat toplamaq, agentləri yerləşdirmək və işə götürməkdə gördüyü işləri, fiziki və psixoloji cəhətdən qəddar tədqiqat üsullarını araşdırır.siyasi həyat
Həbsdən çıxandan sonra Sinvar HƏMAS-ın 2012-ci il daxili seçkilərində HƏMAS Siyasi Bürosunun üzvü seçilib. O, həmçinin İzzəddin əl-Qəssam Briqadalarının hərbi qanadına rəhbərlik edirdi.
O, 2014-cü ildə İsrailin Qəzzaya hücumu zamanı hərəkatın siyasi və hərbi tərəflərinin koordinasiyasında mühüm rol oynayıb. 2015-ci ildə HƏMAS hərəkatı onu fələstinli məhbusların işinə məsul təyin etmişdi, elə həmin il ABŞ onu “beynəlxalq terrorçular” siyahısına salmışdı.
Sinvar 2017-ci il fevralın 13-də İsmayıl Haniyənin yerinə hərəkatın Qəzza zolağında siyasi bürosunun rəhbəri seçilib.
Yəhya Sinvarın Qəzzadakı evi 2012, 2014 və 2021-ci illərdə İsrail tərəfindən bombalanıb, lakin o, qaça bilib.
Mənbə: TrtHaber