Xocalı Soyqırımının şahidi Musayev çəkdiyi işgəncələri unuda bilmir: Meşədə pusquya düşdük, bizə atəş açdılar.
1992-ci ildə Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi zamanı Ermənistan silahlı qüvvələrinin Xocalıda 613 dinc sakini qətlə yetirdiyi qətliam şahidlərin yaddaşında silinməz izlər buraxıb. Ermənilərin qadınlara və uşaqlara qarşı ayrı-seçkilik etmədən həyata keçirdikləri qırğında bir çox ailələr tamamilə məhv edilsə də, bəzi ailələr çoxlu üzvlərini itirib. Qırğından sağ çıxanlar yaşadıqları işgəncələri və yaxınlarını itirmə acısını hələ də unuda bilmirlər.
Erməni silahlı qüvvələri tərəfindən anası və iki oğlu ilə əsir düşən və ağır işgəncələrə məruz qalan Səlim Musayev (70) AA müxbirinə yaddaşından silinməyən o günləri danışıb.
Musayev 1992-ci il fevralın 25-i axşam saatlarından başlayaraq ermənilərin müxtəlif istiqamətlərdən hücuma keçərək şəhəri intensiv artilleriya və raket atəşinə tutduqlarını, hücumların gücləndiyi üçün evlərini tərk etməli olduqlarını bildirib.
Kəndin yuxarı hissələrinin yandırıldığını gördüklərini deyən Musayev, “Orada Ahıska türkləri yaşayırdı. Onların əksəriyyəti qırğında həyatını itirdi” dedi.
Musayev yaşlı anası, azyaşlı uşaqları və qonşuları ilə meşə ərazilərinə qaçdıqlarını vurğulayaraq, “Dizimizə qədər qar olan meşədə saatlarla gəzdik. Meşədə ermənilərin pusqusuna düşdük. Onlar bizə atəş açdılar. Orada uşaqlarımdan biri Ramil güllə yarası aldı. Təxminən 70-ə yaxınımız ermənilər tərəfindən əsir düşdü”.
O dedi: Ermənilərin azərbaycanlı gəncləri hərbi geyimdə başqa yerə, mülki vətəndaşları isə fermaya apardıqlarını deyən Musayev, “Bizimlə bir xalası və 3 uşağı hərbi geyimdə idi. Onun üç uşağını da götürdülər. Qadın yalvardı ki, iki uşağını qoyub, birini götürsünlər, ancaq tüfəngin qundağı ilə vurublar. Bu günə kimi onlardan 3 uşaqdan xəbər yoxdur”.
Musayev onlara yemək üçün ancaq çiy kartof verildiyini qeyd edərək, “Daim bizi təhqir edir, dəyənəklə döyürdülər. Ayağa dura bilmirdik, yeriyə bilmirdik. Oğlum Ramilin dəyənəklə döyüldüyü üçün bu gün də səhhətində problemlər var. Əslində o ağrılı və ağır günlər heç birimizin yaddaşından silinməyib” deyib.
Bir aya yaxın əsirlikdə olduqlarını deyən M.Musayev onların erməni əsirlərlə dəyişdirilərək azadlığa buraxıldıqlarını bildirib.
2023-cü ilin sentyabrında Azərbaycan ordusunun həyata keçirdiyi antiterror əməliyyatı zamanı Xocalının tamamilə azad edildiyini və əsl sahiblərinin nəzarətinə keçdiyini xatırladan Musayev “Xocalı azad olunanda biz uşaq kimi sevindik. Bir gün Xocalını bir daha görəcəm, sonra Allaha şükürlər olsun ki, nə vaxtsa ev tikək” deyə dua edirdim Evlərimiz bitəndə qayıdacayıq. Azərbaycan öz xalqına belə ağrılar göstərməməlidir” deyib.
XOCALI HƏQİQƏTLƏRİ!
1991-ci ilin dekabrında Qarabağın ən böyük şəhəri olan Xankəndini işğal edən ermənilərin növbəti məqsədi regionda yeganə hava limanına malik olan və strateji əhəmiyyətə malik Xocalını ələ keçirmək olub.
Erməni qüvvələri tərəfindən blokadaya alınan Xocalı 936 kvadratkilometr ərazisi olan və ümumilikdə 2 min 605 ailədən ibarət 7 min nəfərin yaşadığı şəhər idi.
Erməni dəstələri Xocalı ətrafındakı bütün kəndləri və yolları bir-bir ələ keçirərək şəhərin digər vilayətlərlə yol əlaqəsini kəsdilər. Xocalının digər rayonlarla yeganə əlaqəsi olan vertolyot daşımaları 1992-ci il yanvarın 28-də Şuşa-Ağdama uçan helikopterin ermənilər tərəfindən vurulması ilə aradan qaldırıldı. Yanvarın əvvəlindən işığı olmayan Xocalının müdafiəsi yalnız yüngül silahlara malik yerli müdafiə qüvvələri və azsaylı milli ordunun əsgərlərindən ibarət idi.
1992-ci il fevralın 25-də Xocalıya hücuma başlayan ermənilər sovet ordusunun 366-cı zirehli alayının bölgədəki bütün maşınlarından istifadə edərək şəhəri 2 saat ərzində top və tank atəşinə məruz qoyublar. Hücumdan bir gün sonra illərlə yaddaşlarda qalacaq “Xocalı qətliamı” baş verdi.
Rəsmi məlumatlara görə, Xocalı soyqırımında 613 müdafiəsiz Azərbaycan vətəndaşı, o cümlədən 106 qadın və 63 uşaq həyatını itirib. Qırğından 487 nəfər ağır yaralanaraq sağ qalıbsa, erməni silahlı qüvvələri 1275 nəfəri əsir götürüb. Onlardan 150-dən bir daha xəbər alınmadı.
Qırğında 8 ailə tamamilə məhv edilib, 25 uşaq hər iki valideynini, 130 uşaq isə valideynlərindən birini itirib.
Mənbə: HaberGlobal