ABŞ-lı milyarder Mark Zuckerberg tərəfindən qurulan Facebook-un 2023-cü il oktyabrın 7-dən sonra Fələstin xəbər təşkilatlarına senzura tətbiq etdiyi məlum olub. Araşdırma, Fələstin mərkəzli media qurumlarının Facebook hesablarının qarşılıqlı əlaqəsində əhəmiyyətli dərəcədə azalma olduğunu göstərib.
Məlum olub ki, “Meta”ya məxsus “Facebook” 7 oktyabr 2023-cü il tarixindən sonra İsrailin hücumlarını artırdıqdan sonra Fələstin xəbər təşkilatlarının qarşılıqlı əlaqəsini “ciddi şəkildə məhdudlaşdırıb”.
İsrailin Qəzzaya hücumlarının başlanmasından bəri kənardan yalnız məhdud sayda jurnalistin Qəzzaya daxil olmasına icazə verilib və İsrail ordusunun müşayiəti ilə nəzarətli atışmalara icazə verilib.
Sosial media Qəzzadan daha çox xəbər almaq istəyənlər üçün bu boşluğu doldursa da, Fələstin TV, Wafa xəbər agentliyi və Fələstin Al Watan News kimi Fələstin mərkəzli xəbər təşkilatlarının Facebook səhifələri bir çox insan üçün həyati bir məlumat mənbəyi kimi önə çıxır.
Bu kontekstdə BBC, HƏMAS-ın 7 oktyabrda İsrailə hücumundan bir il əvvəl və sonra Fələstində yerləşən 20 aparıcı xəbər təşkilatının Facebook səhifələrindəki qarşılıqlı əlaqəni araşdırıb.
Müharibə dövründə kütləvi qarşılıqlı əlaqənin artacağı gözlənildiyi halda, təhlil 7 oktyabr 2023-cü ildən sonra Fələstin mərkəzli media qurumlarının Facebook hesablarının qarşılıqlı əlaqəsində 77 faiz azalma olduğunu göstərdi.
Facebook-da 5,8 milyon izləyicisi olan Fələstin TV-də çalışan jurnalistlər BBC ilə onların yazılarını görənlərin sayında 60 faiz azalma olduğunu göstərən statistik məlumatları paylaşıblar.
Fələstin TV-də çalışan jurnalist Tarık Ziyad, “Qarşılıqlı əlaqə tamamilə məhdudlaşdırıldı və yazılarımız insanlara çatmağı dayandırdı” deyib.
Meta-nın digər sosial media platforması Instagram-ın sızdırılmış sənədlərini də araşdıran BBC, 2023-cü ilin oktyabr ayından etibarən fələstinli istifadəçilərin bu platformadakı şərhlərinin daha da məhdudlaşdırıldığını öyrəndi.
Qarşılıqlı əlaqə nisbətlərinin azalmasının səbəbini araşdıran BBC, İsrail mərkəzli xəbər təşkilatlarına nəzər saldıqda bunun əksini tapdı.
Yediot Ahronot, Israel Hayom və Channel 13 kimi 20 İsrail xəbər təşkilatının Facebook səhifələri araşdırılarkən, bu səhifələrin qarşılıqlı əlaqəsinin təxminən yüzdə 37 artdığı ortaya çıxdı.
BBC eyni təhlili Sky News Arabia və Al Jazeera da daxil olmaqla 30 aparıcı ərəb xəbər orqanının Facebook səhifələrində də aparıb. Burada qarşılıqlı əlaqədə təxminən 100 faiz artım oldu.
“Facebook”un sahibi Meta deyir ki, bəzi səsləri bilərəkdən boğduğuna dair eyhamlar “tamamilə yalandır”.
Meta, qrupun “ifadə azadlığı hüququnu tarazlaşdırmaqda çətinlik çəkdiyini” izah etdi, çünki Həmas həm ABŞ-ın, həm də Metanın öz siyasətinə görə təhlükəli bir təşkilat olaraq təyin olundu.
Meta-nın sözçüsü məsələ ilə bağlı açıqlama verib: “Biz səhvlər etdiyimizi etiraf edirik, lakin müəyyən bir səsi qəsdən basdırdığımıza dair hər hansı təlqin tamamilə yalandır.” deyib.
Meta-nın beş keçmiş və indiki işçisi də şirkətin siyasətlərinin fələstinli istifadəçilərə təsirini qiymətləndirərək, “Həmas hücumundan sonra bir həftə ərzində kod dəyişdirildi və mahiyyətcə sistem fələstinlilərə qarşı daha aqressiv oldu” dedi.
Daxili mesajlarda bir mühəndisin sözügedən kod dəyişikliyi ilə bağlı narahatlıqlarını ifadə etdiyi də görüldü, çünki bu, “Fələstinli istifadəçilərə qarşı yeni qərəzlilik yarada bilər”.
Mənbə: HurriYet