Danışıqda nalayiq sözlərdən istifadə insan haqqında çox şey deyə bilər. Bu barədə Moskva Şəhər Pedaqoji Universitetinin (MDPU) şəxsiyyətin inkişafının klinik, psixoloji və pedaqoji əsasları kafedrasının müdiri Larisa Ovçarenko danışıb. Onun fikrincə, bu fenomen bir sıra amillərlə, o cümlədən mədəni səviyyə, peşəkar mühit və emosiyaları ifadə etmək bacarığı ilə əlaqələndirilir. Ovçarenkonun qeyd etdiyi kimi, söyüşlərdən tez-tez istifadə emosional-iradi tənzimləmənin kifayət qədər inkişaf etmədiyini göstərə bilər.
“İnsan fikirlərini ifadə etməyin alternativ yollarının varlığından xəbərdar ola bilər, lakin onlardan istifadə edə bilməyə bilər. Bundan əlavə, ədəbsiz sözlərdən istifadəyə meyl yüksək stress səviyyəsinin əlaməti ola bilər”, – deyə psixoloq izah edib.
Onun fikrincə, söyüş çox vaxt emosional azadlığın sürətli yolu kimi çıxış edir. Söyüş sözlərini təşkil edən müəyyən səsləri tələffüz etmək yığılmış gərginliyi aradan qaldırmağa kömək edir.
Lakin bu proses adrenalin ifrazı ilə müşayiət olunur ki, bu da ədəbsiz sözlərdən istifadəyə bir növ asılılığın formalaşmasına səbəb ola bilər.
Larisa Ovçarenko
Moskva Şəhər Pedaqoji Universitetinin (MDPU) Şəxsiyyət inkişafının klinik, psixoloji və pedaqoji əsasları kafedrasının müdiri Söyüş vərdişindən xilas olmaq istəyənlər üçün Ovçarenko emosional vəziyyətini tənzimləmək üzərində işləməyi tövsiyə edir.
Sizi ədəbsiz sözlərdən istifadə etməyə sövq edən səbəbləri başa düşmək və duyğularınızı başqa yollarla ifadə etməyi öyrənmək vacibdir.
Mütəxəssis bu vərdişlə mübarizə aparmaq üçün bir neçə üsul təklif edir. Onlardan biri nitqə şüurlu nəzarət etmək, söyüşləri ədəbi ifadələrlə əvəz etməkdir.
Başqa bir yanaşma mədəni mühitin yaradılmasını nəzərdə tutur, məsələn, ailədə ədəbsiz sözlərdən istifadənin qəbuledilməz olduğu yerlərdə.
Mütəxəssis həmçinin emosional fonunuz və stress müqavimətiniz üzərində işləmək üçün psixoloqdan kömək istəməyi məsləhət görür. Bundan əlavə, o, söz ehtiyatınızı genişləndirmək və nitqinizi zənginləşdirmək üçün keyfiyyətli ədəbiyyat oxumağı tövsiyə edir.
“Yadda saxlamaq lazımdır ki, nalayiq ifadələrdən istifadə inzibati məsuliyyətlə nəticələnə bilər. İctimai yerlərdə bu, cərimələrə və hətta həbslərə məruz qalır. Başqalarını təhqir edənləri, dövlətə hörmətsizlik ifadə edənləri və ya dindarların hisslərini incidənləri daha ciddi cəzalar gözləyir”, – deyə Larisa Ovçarenko yekunlaşdırıb.
Mənbə: mail.ru