Alimlər bir daha özlərinə qidalanma dünyasının ən qədim suallarından birini verdilər:
Qəhvə sağlam mayedirmi və əgər belədirsə, hansı formada?
Yeni bir araşdırma göstərib ki, təkcə içkinin miqdarı deyil, həm də hazırlanma üsulu ürək sağlamlığına əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilər. Fakt budur ki, içkidəki diterpenlərin tərkibinə təsir edən hazırlıq üsuludur – “pis” xolesterolun (LDL) səviyyəsini artıra bilən və eyni zamanda “yaxşı” (HDL) səviyyəsini azalda bilən təbii birləşmələr. Elm adamları bu əlaqə haqqında çoxdan bilirdilər, lakin bu dəfə Uppsala Universitetinin tədqiqatçıları iş yerində dəmlənmiş qəhvənin diterpen səviyyəsinə necə təsir etdiyini öyrənməyə qərar veriblər.
Bu, boş bir maraq deyil: İsveç, xüsusilə ofislərdə və digər müəssisələrdə, dünyada ən çox qəhvə istehlak edən ölkələr sırasındadır. Tədqiqatın rəhbəri doktor David İqqman qeyd edib ki, mütəxəssislərin əsas məqsədi iş yerində istehlak edilən qəhvənin ürək-damar xəstəlikləri riskinin artması ilə nə dərəcədə əlaqəli ola biləcəyini anlamaqdır.
Təcrübədə komanda dörd İsveç ofisində 14 maşın tərəfindən dəmlənmiş qəhvədə iki əsas diterpenin, kafestol və kahveolun səviyyəsini araşdırıb. Bu maşınlarda içki birdəfəlik kapsullu ABŞ qəhvə maşınlarından və ya kağız filtrli damcı maşınlarından fərqli olaraq metal filtrdə dəmlənir. Nəticələr evdə hazırlanmış içki ilə müqayisə edilmişdir – türkdə dəmlənmiş və ya fransız mətbuatında dəmlənmiş klassik filtrə qədər.
Tapıntılar olduqca aşkar idi: gözlənildiyi kimi, diterpenlərin ən yüksək tərkibi türk qəhvəsində, sonra isə espressoda qeydə alınıb. Kağız filtrindən keçən içkinin tərkibində ən az zərərli birləşmələr var idi. Ofis maşınları türkün içkisindən daha aşağı, lakin digər pivə bişirmə üsullarından daha yüksək səviyyə göstərib. Bu o deməkdir ki, hər gün süzülməmiş ofis qəhvəsi istehlak etməklə insan içkiyə müntəzəm olaraq krem əlavə etməklə müqayisə edilə biləcək mənfi təsir toplaya bilər.
Tədqiqat iştirakçıların xolesterol səviyyələrindəki faktiki dəyişiklikləri izləmədi, lakin hesablamalar göstərdi ki, ofisdə süzülmüş qəhvəyə keçid və 40 il ərzində gündə üç stəkan içmək nəzəri olaraq ateroskleroz və digər ürək xəstəliklərinin inkişaf riskini 36% azalda bilər. Bu hipotetik bir təxmindir, lakin hətta kiçik gündəlik vərdişlərin də vacibliyini vurğulayır.
Uzun illərdir qəhvənin sağlamlığa təsirlərini araşdıran Bostondakı Brigham və Qadın Xəstəxanasından professor Joanne Manson, dəmləmə üsulunun əhəmiyyətli olduğunu vurğulayıb. O, xüsusilə ürək-damar xəstəlikləri riski olan insanlar üçün süzülməmiş qəhvə və espresso istehlakını gündə bir fincanla məhdudlaşdırmağı tövsiyə edir. Gündəlik canlandırıcı içkinin bir neçə porsiyasına qarşı dura bilməyənlər üçün ən yaxşı seçim klassik süzülmüş içkidir. Bununla belə, qəhvə bir çox müsbət xüsusiyyətləri olan bir içki olaraq qalır. Müasir tədqiqatlar göstərir ki, bu içkini içmək 2-ci tip diabet riskini azalda və ömrü uzada bilər.
Həmçinin, 2020-ci ildə edilən bir araşdırma, gündə üç-beş fincan qəhvə içməyin ürək xəstəlikləri də daxil olmaqla xroniki xəstəliklər riskinin azalması ilə əlaqəli olduğunu göstərib.
Qəhvə hələ də sağlam pəhrizin bir hissəsi hesab edilə bilər – ancaq onu hazırlamaq üçün ağıllı yanaşmaq şərti ilə. Və daddan və canlandırıcı təsirdən ödün vermədən təhlükəsiz pivə bişirmə üsulunu seçə bilsəniz, niyə bundan yararlanmayasınız?
Bu yaxınlarda elm adamları qəhvə içmə vaxtının ömür uzunluğuna təsir etdiyini də aşkar ediblər.
Mənbə: mail.ru