Finlandiyanın paytaxtı Helsinki şəhərin ən böyük problemlərindən biri olan nəqliyyat sıxlığını azaltmaq üçün dronları və süni intellekt texnologiyasını birləşdirir.
Avropanın ikinci ən işlək limanı olan West Harbour ildə təxminən 6 milyon bərə sərnişininə xidmət göstərir. İndi yeni texnologiya şəhər planlaşdırıcılarına bu kütləvi nəqliyyat axınını yuxarıdan müşahidə etməyə və nəqliyyat axınını yaxşılaşdırmağa imkan verir.
2023-cü ildən bəri dronlar bərələri, tramvayları, metro xətlərini və qatarları birləşdirən bu nəqliyyat qovşağının üzərindən uçur. Helsinki innovasiya şirkəti Forum Virium Helsinki, pilotsuz təyyarələrin sərnişin marşrutu seçimlərini təhlil edərək nəqliyyat şəbəkələri arasında əlaqəni yaxşılaşdırmaq və pik saatlarda tıxacları azaltmaq məqsədi daşıdığını açıqlayıb.
Dronlar avtomobilləri, tramvayları, velosipedləri, elektrik skuterləri və piyadaları izləyir. Uçuş başına üç-altı dron pik trafik dövrlərində, xüsusən də bərələrin gedişi və gəlişi zamanı video məlumatları toplayır.
Daha sonra əldə edilən məlumatlar süni intellektlə işləyən sistemlərə ötürülür və bu sistemlər trafik axını və sıxlığı təhlil edən simulyasiyalar yaradır. Məlumatların işlənməsi və təhlilinə cavabdeh olan İsveçrədə yerləşən Mobilysis startapı avtomobilləri müəyyən etmək, onların sürətini və hərəkət istiqamətini müəyyən etmək üçün süni intellektə əsaslanan təsvirin tanınması texnologiyasından istifadə edir.
Forum Virium Helsinki-dən Barmpounakis bildirdi ki, bu məlumatlar müxtəlif nəqliyyat növləri arasında daha yaxşı əlaqə yaratmaq və liman ətrafında daha hamar, dayanıqlı daşımaların təmin edilməsi üçün vacibdir.
İşlənmiş məlumatlar süni intellektlə işləyən rəqəmsal əkiz modellərə (rəqəmsal əkizlər) inteqrasiya olunur. IBM-ə görə, rəqəmsal əkiz fiziki obyektin və ya sistemin mürəkkəb, virtual surətidir. Helsinki Şəhəri bildirdi ki, bu, mühəndislərə və şəhər idarəçilərinə yeni trafikin idarə edilməsi strategiyalarını real dünyada tətbiq etməzdən əvvəl virtual mühitdə sınaqdan keçirməyə imkan verir.
“Forum Virium Helsinki”dən Jalo, “Bu proses xam video məlumatlarını işlək məlumatlara çevirmək üçün çox vacibdir. Bu məlumat trafik axınını proqnozlaşdırmağa, tıxacları əvvəlcədən müəyyən etməyə və daha səmərəli idarəetmə strategiyalarını inkişaf etdirməyə kömək edə bilər.”
Mobilysis, toplanan videoların xaricdə paylaşılmadığını vurğuladı; təhlil üçün yalnız anonimləşdirilmiş, süni intellektlə işlənmiş məlumat nöqtələri istifadə olunur və Aİ məlumatların mühafizəsi qanunlarına (GDPR) tam uyğunluq təmin edilir.
Məlumata görə, pilotsuz uçuş aparatları sabit müşahidə nöqtələrində yerləşdirilib və şəhər nəqliyyatını quş baxışı ilə görmək imkanı verir. Bu perspektiv müxtəlif nəqliyyat növləri arasında qarşılıqlı əlaqəni müşahidə etməyə imkan verir və üzlər və ya nömrə nişanları kimi şəxsi məlumatlar qeydə alınmadığı üçün məxfilik qorunur.
Bununla belə, bəzi ekspertlər xəbərdarlıq edir ki, GDPR uyğunluğu bütün məxfilik risklərini aradan qaldırmır. Onlar həmçinin kibertəhlükəsizlik təhdidləri və məlumatların digər məlumat dəstləri ilə birləşdirildiyi təqdirdə şəxsi məlumatların təhlükə altına düşmə potensialı barədə xəbərdarlıq edirlər.
Şəhər rəhbərliyi prosesin şəffaf olduğunu iddia edir. “Vətəndaşlardan çoxlu suallar alırıq. Biz sınaq ərazilərimizdə dronlarla gördüklərimizi açıq şəkildə paylaşırıq. İnsanlar bu tip layihələrə çox maraq göstərirlər”, – Jalo bildirib.
Pilot layihənin bir hissəsi olaraq, pik saatlarda nəqliyyatın hərəkətini azaltmaq üçün marşrut tövsiyələri və ya qeyri-pik saatlarda səyahət üçün stimullar kimi yumşaq tədbirlər sınaqdan keçiriləcək. Plana həmçinin iqlim hədəflərinə töhfə vermək üçün dayanıqlı nəqliyyat üsullarının təşviqi daxildir.
Layihə Avropa İttifaqının Horizon Europe tədqiqat və innovasiya proqramı tərəfindən maliyyələşdirilir. Aalto Universitetinin rəhbərlik etdiyi təşəbbüs səkkiz Aİ ölkəsini və İsveçrəni əhatə edir. Oxşar tədqiqatlar hazırda Afina, Amsterdam və Lüksemburqda aparılır.
Mənbə: İlkha