Toronto Universitetində aparılan araşdırmaya görə, hər zaman xoşbəxt olmağa çalışmaq iradə gücünü zəiflədir və insanları daha az xoşbəxt edir. Toronto Universitetinin Scarborough kampusunda aparılan və “Applied Psychology: Health and Well-being” jurnalında dərc edilən araşdırma xoşbəxtlik axtarışının bəzən niyə əks effekt verdiyini açıqlayıb.
Buna uyğun olaraq şüurlu şəkildə xoşbəxt olmağa çalışmaq zehni yorucu bir prosesdir və bu, iradəni tükəndirir və insanın özünü idarə etmə qabiliyyətini zəiflədir. Bu, fərdlərin uzunmüddətli perspektivdə daha asan cəlbedici, lakin zərərli seçimlər etməsinə səbəb olur. Toronto Scarborough Universitetinin və Rotman İdarəetmə Məktəbinin marketinq professoru, tədqiqatın həmmüəllifi Sam Maglio, “Xoşbəxtlik axtarışı qartopu effekti yaradır” deyib. “İnsanlar özlərini daha xoşbəxt hiss etməyə çalışdıqca, bu səy onları həqiqətən xoşbəxt edəcək davranışları davam etdirməyi çətinləşdirir” deyib.
Maglio qeyd edib ki, hər zaman xoşbəxt olmağa çalışmaq evə gəlib evi təmizləməkdənsə, uzun bir iş günündən sonra sosial mediada vaxt keçirməyə daha çox bənzəyir.
Oxşar nəticələr 2018-ci ildə tədqiqatın digər müəllifi, Sidney Biznes Məktəbindən Aekyoung Kim ilə aparılan başqa bir araşdırmada da əldə edilib.
Bu araşdırma xoşbəxtliyə çatmağa çalışan insanların vaxtlarının məhdud olduğunu hiss etdiyini və bu da onları daha çox stresli və bədbəxt etdiyini göstərdi.
Xoşbəxtlik yığıla biləcək bir şey deyil
Tədqiqatçılar şüurlu şəkildə xoşbəxtliyi artırmağa çalışan yüzlərlə insan arasında sorğu keçirib və onların gündəlik həyatlarında daha az iradədən istifadə etdiklərini aşkar ediblər. Maglio və Kim düşünürlər ki, xoşbəxtlik axtarışı və özünü idarə etmək eyni məhdud zehni resursları istehlak edir.
Bir təcrübədə iştirakçılara “xoşbəxtlik” sözü olan reklamlar göstərildi. Sonra onları böyük bir şokolad qabının qarşısında əyləşdirdilər və istədikləri qədər yeyə biləcəklərini söylədilər.
Tədqiqatçılar xoşbəxtlik sözü ilə qarşılaşan iştirakçıların iradəsi yüksək olan insanların daha az şokolad istehlak edəcəyini fərz edərək daha çox şokolad istehlak etdiklərini müəyyən ediblər.
Son təcrübədə iştirakçılar iki qrupa bölünüb. Bir qrup onları daha xoşbəxt edəcək obyektləri seçdiyi halda, digər qrup yalnız şəxsi üstünlüklərinə əsaslanaraq seçim etdi.
Daha sonra hər iki qrup iradə gücünü ölçən zehni tapşırığı tamamlamağa çalışdı. Xoşbəxtliyə diqqət yetirən qrup digər qrupdan daha tez təslim olub, xoşbəxtlik axtarışının zehni resursları istehlak etdiyini təsdiqləyir.
Xoşbəxtliyin tamamilə əlçatmaz bir hədəf olmadığını vurğulayan Maglio, xoşbəxtliyi əldə edilməsi və yığılması lazım olan bir şey kimi görməyin yorucu ola biləcəyini ifadə edərək, “Hər zaman xoşbəxt olmağa çalışmaq əvəzinə, sahib olduqlarını qəbul etməyə çalış və bunların sənə xoşbəxtlik gətirdiyini anla” deyib.
Mənbə: TrtHaber