Xocalı Soyqırımı Soyqırımı 1992-ci ildə Azərbaycanın Xocalı şəhərində baş vermiş və yüzlərlə dinc azərbaycanlının qətlə yetirildiyi hadisədir. Bu soyqırım Qarabağ müharibəsi zamanı baş verib.
Hadisədə Ermənistan silahlı qüvvələri mülki azərbaycanlılara hücum edərək, əksəriyyəti qadın, uşaq və qoca olmaqla 613 nəfəri qətlə yetirib. Bundan əlavə, 487 nəfər yaralanıb, 1275 nəfər əsir götürülüb. Bu soyqırımı Azərbaycan tarixinin ən qanlı hadisələrindən biridir.
Soyqırımdan sonra bir çox beynəlxalq ictimaiyyət və beynəlxalq insan haqları təşkilatları bu hadisəni pisləyərək Ermənistanın bu hücumunun hərbi cinayət olduğunu bəyan ediblər. Bundan başqa, Azərbaycanın bu hadisənin Ermənistan tərəfindən həyata keçirildiyini və bunun beynəlxalq hüquqa zidd olduğunu sənədləşdirdiyinə dair çoxlu sənədlər və məlumatlar var.
Soyqırım müəyyən etnik, milli, dini və ya mədəni qrupun tamamilə və ya qismən məhv edilməsi məqsədi ilə qətlə yetirilməsi, fiziki və ya psixi zədələnməsi, məhv edilməsi və ya sistematik hücumudur.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 1948-ci ildə qəbul etdiyi Soyqırım Konvensiyasına əsasən, soyqırım aşağıdakı cinayətləri əhatə edir:
Qrupların öldürülməsi
Qruplar tərəfindən ciddi bədən və ya psixi zərər
Qrupların yaşayış şəraitinə uyğun olmayan şəraitdə yaşamaq imkanlarının məhdudlaşdırılması
Qruplara yaşamaq hüququ verən tədbirlərin görülməməsi
Məcburi köç və ya qrupların yerdəyişməsi.
Soyqırım insanlığa qarşı törədilən ən ağır cinayətlərdən biridir və beynəlxalq hüquq tərəfindən cinayət kimi tanınıb. Ona görə də soyqırımı cinayətlərində iştirak edənlər beynəlxalq cinayət işi ilə təqib oluna bilərlər.