NASA-nın Voyager 1 sondası 2026-cı ilin noyabrında tarixi bir rekorda imza atacaq.
1977-ci ildə buraxılan aparat həmin vaxt Dünya ilə arasındakı məsafəni bir “işıq günü” — yəni 26 milyard kilometr — səviyyəsinə çatdıracaq. Bu, kosmik aparatın yer kürəsindən 24 saatlıq işıq sürəti qədər uzaqlaşması deməkdir.
NASA-nın JPL laboratoriyasının rəhbəri Suzi Dodd bildirir ki, bu məsafədə göndərilən bir siqnal Voyager 1-ə 24 saata çatır, cavab isə daha 24 saata geri gəlir.
Ulduzlararası səfər
Voyager 1 və Voyager 2, Günəşin təsir bölgəsi sayılan heliosferdən kənara çıxan yeganə aparatdır. Hazırda Voyager 1 artıq 15,8 milyard mil uzaqlıqda, ulduzlararası mühitdə hərəkət edir və hələ də hissə sıxlığı, maqnit sahəsi və plazma dalğaları ilə bağlı məlumatlar göndərir.
Çətin rabitə və azalan enerji
Sonda saniyədə cəmi 160 bit məlumat ötürə bilir. Zəif siqnalı qəbul etmək üçün bir neçə iri antenna eyni vaxtda işlədilir. Gecikmələr səbəbindən nasazlıqların araşdırılması günlərlə çəkə bilər.
Aparatlar mümkün qədər çox müddət fəaliyyət göstərə bilməsi üçün bəzi cihazlar söndürülüb. Kritik məsələlərdən biri də aparatın daxili hissələrinin donmamasıdır — əks halda antenanın istiqaməti dəyişə və sonda ilə rabitə tamamilə itə bilər.
Heliosferin sərhədində araşdırmalar
Alimlər heliosferin kənarında — heliopauza adlanan sərhəddə — Günəş küləklərinin ulduzlararası mühitlə necə qarşılıqlı təsirə girdiyini öyrənməyə davam edir. Voyager sondaları bu bölgədəki dəyişiklikləri ölçən yeganə vasitədir.
50 illik missiya hədəfi
Voyager 1 və 2 2027-ci ildə missiyalarının 50 illiyini qeyd edəcək. O vaxta qədər daha bir neçə cihazın söndürülməsi gözlənilir, lakin komanda kosmik şüa detektorları və maqnitometrləri mümkün qədər uzun müddət işlətməyi planlaşdırır.
Dodd bu “yaşlı” sondalardan ən azı birinin bir neçə il də fəaliyyət göstərəcəyinə ümid edir:
“Bu aparatlara böyük sevgi ilə yanaşırıq. Onlar bizim ulduzlararası kosmosdakı elçilərimizdir”.
Mənbə: Trthaber.com