28 C
Baku
10 Sentyabr 2025, 19:25
DünyaMaraqlı faktlarSiyasət

Zəlzələlər yeraltı həyat üçün “yanacaq” təmin edə bilər

Çinli tədqiqatçılar aşkar ediblər ki, zəlzələ kimi yer qabığındakı hadisələr zamanı qəflətən ayrılan kimyəvi enerji yeraltı mikroorqanizmlər üçün günəş işığına alternativ “yanacaq” rolunu oynaya bilər.

Bu son tapıntı Yerin dərin ekosistemləri üçün əhəmiyyətli enerji mənbəyini ortaya qoyur və Yupiterin peyklərindən biri olan Mars və Avropa kimi planetlərdə potensial yeraltı həyatın öyrənilməsinə töhfə verir.

Tədqiqata Çin Elmlər Akademiyasına bağlı Quançjou Geokimya İnstitutunun tədqiqatçıları rəhbərlik edib və bu yaxınlarda “Science Advances” jurnalında dərc olunub.

İnsan gözünün əli çatmayan qaranlıq dərinliklərdə Yerdəki prokaryotik orqanizmlərin 95 faizi yaşayır ki, bu da Yerdəki ümumi biokütlənin təxminən 19 faizini təşkil edir. Fotosintez yolu ilə sintez edilən üzvi maddələrə çıxışı olmayan bu canlıların enerjini necə əldə etdikləri uzun müddətdir elm ictimaiyyəti üçün sirr olaraq qalır.

Tədqiqatçılar bir neçə kilometr yerin altında qırılma fəaliyyətini təqlid etdikdə, süxurlar qırılanda və təzə səthlər əmələ gətirəndə, yeni qırılan kimyəvi bağların dərhal su ilə təmasda olduğunu və böyük miqdarda hidrogen və hidrogen peroksid əmələ gətirdiyini aşkar etdilər. Bu qarşılıqlı əlaqə dəmirdə oksidləşmə və azalma dövrlərinə səbəb olur, davamlı olaraq elektronları buraxır.

Tədqiqat qrupunun fikrincə, bu elektronlar karbon, kükürd və azot kimi həyat üçün vacib olan elementlər arasında hərəkət edərək, görünməz “yeraltı enerji şəbəkəsi” yaradır və mikroorqanizmlər üçün hazır enerjini təmin edir.

Tədqiqat göstərdi ki, yerdənkənar həyat üçün gələcək axtarışlar qırılma xətlərinin yaxınlığında oksidləşmiş və azaldılmış materiallara xüsusi diqqət yetirməlidir, çünki bunlar həyat üçün kritik şərtlər ola bilər.

Mənbə: İlkha

Aynur Camal

Oxşar xəbərlər

Tədqiqat: Bizonlar karbon qazı emissiyaları ilə mübarizə aparmağa kömək edə bilər

Aynur Camal

Amerikalılar beysbolu niyə sevirlər?

Aynur Camal

Krım körpüsünə hücumu Ukrayna həyata keçirib?

Kəmalə Sultan

Bu veb sayt təcrübənizi yaxşılaşdırmaq üçün kukilərdən istifadə edir. Güman edirik ki, bununla razısınız, lakin istəsəniz, imtina edə bilərsiniz. Qəbul edin Ətraflı Oxu