Kolonda bakteriyalardan gələn siqnalları tanıyan və dərhal beyinə ötürə bilən hüceyrələr var. Bu siqnallar iştahı və bəlkə də ümumi sağlamlığı tənzimləməyə kömək edir.
Biz insanların beş hissi olduğunu düşünürük, bəzən altıncı hissi əlavə edirik – intuisiya. Lakin Duke Universitetinin (ABŞ) tədqiqatçıları başqa bir şey təklif edirlər: mikrobları hiss etmək qabiliyyəti. Onlar siçanlar üzərində apardıqları təcrübələrdə göstəriblər ki, bağırsaqdakı neyropodlar adlanan sinir hüceyrələri bakteriyalardan gələn siqnallara cavab verə bilir və onları vagus siniri vasitəsilə dərhal beyinə ötürə bilir; tədqiqatın nəticələri Nature jurnalında dərc olunub.
Alimlər müəyyən ediblər ki, yeməkdən sonra flagellin proteininin səviyyəsi artır. Bağırsaq divarındakı xüsusi həssas hüceyrələr (neyropodlar) TLR5 reseptorundan istifadə edərək bu zülalı aşkarlayır və beyinə siqnal ötürür. Siçanlar üzərində aparılan təcrübələrdə bu zülalın tətbiqindən sonra heyvanlar daha az yeməyə başlayıblar. Amma bu reseptor bloklanıbsa, siqnal işləməyib və siçanlar yeməyə davam edib kökəlməyə başlayıblar. Bu sübut edir ki, bağırsaq bakteriyası yeməkdən əl çəkməyin vaxtı gəldiyini birbaşa beyinə deyə bilir.
Əgər bu mexanizm insanlarda təsdiqlənərsə, iştaha, həddindən artıq yemək və bəlkə də piylənmə anlayışımızı dəyişəcək. Alimlər mikroblar, bağırsaq və beyin arasındakı əlaqənin əvvəllər düşünüldüyündən qat-qat mürəkkəb olduğunu vurğulayırlar. Pəhriz, iltihab, stress və ya ətraf mühitdəki dəyişikliklər neyropodlar və mikroblar arasındakı bu əlaqəni poza bilər və toxluq hissi və yemək davranışına təsir göstərə bilər.
Komanda neyropodların təkcə qidalanma siqnallarını deyil, həm də immun sistemi siqnallarını aşkar edib-etmədiyini yoxlamağı planlaşdırır. Təsdiq edilərsə, xroniki xəstəlikləri, metabolik pozğunluqları və hətta psixoloji vəziyyəti anlamaq üçün daha dəqiq alətimiz olacaq. Tədqiqatçılar yeni hissi “neyrobiotik” adlandırırlar və bəlkə də həqiqətən bağırsaq hissi anlayışında bir şey var.
Daha əvvəl Science Mail xəbər vermişdi ki, elm adamları bağırsaq mikrobiomu ilə OKB və digər psixoloji pozğunluqlar arasında əlaqə tapıblar.
Mənbə: mail.ru