Göründüyü kimi, qara qarağat təkcə qan damarlarımız üçün deyil, həm də beynimiz üçün faydalıdır: bu giləmeyvə şirəsi beynin ön hissələrində – diqqət, yaddaş və qərar qəbul etmək üçün məsul olan bölgələrə qan axını artırır.
Qara qarağat polifenollarla, xüsusilə antosiyaninlərlə zəngindir. Bu bitki əsaslı kimyəvi maddələr çoxdan ürək və qan damarlarının sağlamlığını yaxşılaşdırmaqla əlaqələndirilir. Qara qarağatın alkoqol qəbulundan sonra qaraciyərin bərpasını sürətləndirdiyi də məlumdur. Elm adamları əvvəllər qara qarağatın bu vacib beyin kimyəvi maddələrini parçalayan monoamin oksidaz fermentini bloklayaraq neyrotransmitterlərin dopamin və serotonin səviyyələrinə təsir göstərə biləcəyini aşkar etmişdilər.
İndi Entoni Uotsonun başçılıq etdiyi Nyukasl Universitetinin tədqiqatçılarından ibarət qrup 18-35 yaş arası 20 sağlam könüllünün iştirakı ilə təcrübə aparıb. Müxtəlif günlərdə iştirakçılar ya polifenollarla zəngin qarağat suyu, ya da bu bitki birləşmələri olmayan oxşar ətirli içki (platsebo) içiblər.
İştirakçılar içkini içdikdən sonra polifenolların qan dövranına daxil olması üçün bir saat istirahət ediblər. Bu müddət ərzində və içkini içdikdən bir saat sonra alimlər yaxın infraqırmızı spektroskopiyadan istifadə edərək beyində qan axını ölçdülər. Bu üsul beynin müəyyən bir hissəsinin nə qədər yaxşı qidalandığını qiymətləndirmək üçün qan oksigen səviyyələrindən istifadə edir. Ən təəccüblü nəticə o oldu ki, qarağat suyu içmək beyinə qan axınında ölçülə bilən dəyişikliklərlə nəticələndi. Xüsusilə, oksigenləşdirilmiş hemoglobin səviyyələri – qanın təzə oksigen daşıdığının göstəricisi – zehni tapşırıqlar zamanı sol prefrontal korteksdə artmışdır. Eyni zamanda, deoksigenləşdirilmiş hemoglobin səviyyələri azaldı, bu da oksigenin daha səmərəli çatdırılmasını və istifadəsini göstərir. Maraqlıdır ki, beynin sağ tərəfində belə dəyişikliklər müşahidə olunmayıb və bu, mümkün yanal təsirdən xəbər verir. Bu, sol prefrontal korteksin iş yaddaşı tapşırıqları zamanı daha aktiv olduğunu göstərən əvvəlki tədqiqatlara uyğundur.
Beyin fəaliyyətini stimullaşdıran giləmeyvə suyu müəyyən edilib.
Aşkar fizioloji dəyişikliklərə baxmayaraq, qarağat şirəsi iştirakçıların zehni tapşırıqlar üzrə performansını yaxşılaşdırmadı – sürət, dəqiqlik və öz-özünə bildirilən yorğunluq iştirakçıların şirə və ya plasebo içməsindən asılı olmayaraq eyni idi. Performansın yaxşılaşdırılmasının olmaması onu göstərir ki, sadəcə olaraq qan axınının artırılması beyinləri artıq optimal şəkildə fəaliyyət göstərən sağlam gənc yetkinlərdə koqnitiv performansı artırmaq üçün kifayət olmaya bilər. Bu şəxslər artıq öz hədlərinə yaxın işləyirlər və onları təkmilləşdirmək üçün yer qoymurlar.
Əvvəllər elm adamları daha bir məşhur giləmeyvə olan albalının beyinə faydalı təsirini aşkar etmişdilər.
Mənbə: mail.ru