Alimlər kainatda qızılın necə əmələ gəldiyinə dair yeni ipucu tapıblar. Tədqiqatçılar 2004-cü ildə müşahidə edilən maqnit partlayışının qeydlərini araşdırdılar. Bir çay qaşığı maqnit materialının Yer kürəsində təxminən 1 milyard ton ağırlığında olacağı ifadə edildi. Kolumbiya Universitetinin tədqiqatçıları 2004-cü ildə müşahidə edilən nəhəng maqnitar partlayışının qeydlərini araşdırıblar. O zaman tam deşifrə olunmayan qamma-şüa siqnalı alimlərin hazırladığı nəzəri modellə demək olar ki, üst-üstə düşürdü. Bu siqnalın ağır elementlərin əmələ gəlməsinin izi olduğu düşünülür.
Maqnetarlar fövqəlnovalardan sonra əmələ gələn və çox güclü maqnit sahələrinə malik olan neytron ulduzların xüsusi növləridir. Bir çay qaşığı maqnitar material Yer kürəsində təxminən 1 milyard ton ağırlığında olardı. Onların səthində zaman-zaman “ulduz titrəmələri” baş verir və bu hadisələr zamanı böyük miqdarda enerji ayrılır. Tədqiqatçılar bu nəhəng partlayışların ulduzun qabığından maddəni partlatdığını və uyğun şəraitdə bu maddənin qızıl kimi elementlərə çevrilə biləcəyini düşünürlər.
NASA-nın 2027-ci ildə işə salmağı planlaşdırdığı COSI (Compton Spectrometer and Imager) teleskopu belə nəhəng maqnit partlayışlarını tədqiq edəcək. Beləliklə, qızılın və digər ağır elementlərin mənşəyi haqqında daha dəqiq məlumat əldə etmək olar.
Tədqiqatı qiymətləndirən ekspertlər bildirdilər ki, əldə edilən məlumatlar ümidverici olsa da, hələlik qəti sübut təqdim etmir. Maqnitarların mürəkkəb quruluşuna görə hər partlayışın qızıl əmələ gətirə bilməyəcəyi bildirilir.
Mənbə: HurriYet