Rumıniyanın mərkəzində, Kostesti kəndi yaxınlığında heyrətamiz bir təbiət hadisəsini – canlı orqanizmlər kimi böyüyə və “çoxlaya” bilən sirli daşları görə bilərsiniz. Bu qeyri-adi birləşmələr – trovantlar – elm adamları arasında hələ də mübahisəli olan və zəngin Rumıniya folklor irsini qidalandıran geoloji hadisədir. Trovantlar qumdaşı qabığı ilə əhatə olunmuş sərt qaya nüvəsindən ibarətdir. Onların ölçüsünü artırmaq üçün unikal qabiliyyəti məsaməli qabığın minerallarla, o cümlədən kalsium karbonatla doymuş yağış suyunu udması ilə əlaqədardır. İçəriyə nüfuz edən su minerallarla reaksiya verir və tədricən daşın xarici səthini quran sementə bənzər bir maddə yaradır. Min il ərzində bir trovant yavaş-yavaş, lakin davamlı olaraq formasını dəyişdirərək təxminən beş santimetr böyüyə bilər. Bu daşların özəlliyi də ondan ibarətdir ki, onların səthində zamanla ayrılan və öz-özünə böyüməyə başlayan kiçik böyümələr görünə bilər. Beləliklə, görünən odur ki, trovantlar daha sonra əhəmiyyətli ölçülərə çata bilən kiçik “körpə” daşları özlərindən ayıraraq bir növ “çoxalmağa” qadirdirlər. Bu daşlar müxtəlif forma və ölçülərdə olur: kiçik dəyirmi formasiyalardan tutmuş diametri bir neçə metrə çatan kütləvi daşlara qədər. Geoloqların fikrincə, trovantların mənşəyi beş milyon ildən çox əvvəl baş vermiş zəlzələlərlə bağlıdır. Güman edilir ki, güclü seysmik təkanlar nəticəsində qədim su anbarının qumlu çöküntüləri sıxlaşaraq dairəvi daş konstruksiyalar əmələ gətirir. Bu nəzəriyyəyə əlavə dəstək mollyuskaların və bəzən trovantların içərisində tapılan digər dəniz orqanizmlərinin fosillərindən gəlir.
Elm artıq bu qeyri-adi daşların təbiəti haqqında çox şey izah etsə də, onların ətrafında miflər və əfsanələr yaranmaqda davam edir. Rumıniya folklorunda trovantlara çox vaxt qədim canlıların daşlaşmış yumurtaları deyilir; Trovantların daşda dondurulmuş qədim bitki qalıqları olduğuna dair bir fərziyyə də var. Elmi izahata baxmayaraq, bu təbii obyektlərə maraq onların zamanın və suyun təsiri altında böyümək və dəyişmək sirli qabiliyyəti qədər güclü olaraq qalır.Bu gün trovantlar Rumıniyanın təbii görməli yerlərindən biridir və dövlət tərəfindən qorunur. Kostesti kəndində dünyanın hər yerindən turistləri və tədqiqatçıları cəlb edən “Muzeul Trovanşilor” təbii muzey-qoruluğu yaradılmışdır. İnsanlar canlılar kimi yavaş, lakin qaçılmaz böyümələrini davam etdirən daşları öz gözləri ilə görmək üçün buraya gəlirlər.
Rumıniya milli folklorunun digər mühüm hissəsi vampirlərdir. İnsanların vampir hesab etdikləri insanlarla nə etdiklərini alimlərin bu yaxınlarda tapdıqları qeyri-adi bir dəfn üzə çıxarıb.
Mənbə: mail.ru