Alimlər mikroskopik fizikanın sirlərini üzə çıxararaq 10 milyon Kelvin temperatura çata bilən “dünyanın ən isti və ən kiçik mühərrikini” hazırlayıblar.
Mühəndislik tərifinə görə, bir növ enerjini mexaniki enerjiyə çevirən hər hansı bir cihaz mühərrik hesab olunur. Fiziklər mikroskopik fizikanın özünəməxsus qanunlarından istifadə edərək “dünyanın ən kiçik və ən isti motorunu” inkişaf etdiriblər.
Yeni hazırlanmış motorun temperaturu 10 milyon Kelvin olaraq bildirilib. Bu temperatur Günəşin tacından daha isti olsa da, nüvəsindən daha soyuqdur.
DÜNYANIN ƏN İSTİ VƏ ƏN KİÇİK MOTORU
Sözügedən kiçik mühərrik elektrik sahəsində sıxışdırılmış mikroskopik hissəciyin içərisində yerləşir. Tədqiqatçılar cihazı Paul tələsi adlanan yaxın vakuum mühitində qurublar və elektrodlardan istifadə edərək hissəciyi havada asdılar.
Tədqiqatçılar elektrodlara boş bir gərginlik tətbiq etdikdə, hissəciyin qəfil və aqressiv şəkildə titrəməyə başladığını və bunun bütün sistemin temperaturunda eksponensial artımlara səbəb olduğunu müşahidə etdilər. Nəticələr olduqca təəccüblü idi. Mühərrik bəzən yüksək səmərəlilik nümayiş etdirsə də, termodinamikanın əsas qanunlarına tamamilə zidd davranışlar da nümayiş etdirdi.
Tədqiqatçıların fikrincə, mühərrik bəzi dövrlərdə istehlak etdiyindən daha çox güc istehsal edib. Tədqiqat müəllifləri izah edilər ki, mühərrikin kiçik ölçüsünün yaratdığı görünməz qüvvələr səbəbindən bəzən daha isti olması lazım olan şəraitdə təsadüfi olaraq soyuyur.
Mühərrikin kiçik ölçüsü onun avtomobillərdə və ya məişət cihazlarında tezliklə istifadə ediləcəyi demək deyil. Bunun əvəzinə tədqiqatçılar kiçik enerji mənbəyi üçün daha çox nəzəri tətbiqlər nəzərdə tuturlar.
Mənbə: Tgrthaber