Bugun.tv xəbər verir ki, astronomlar indiyə qədər kəşf edilmiş ən ağır superkütləli qara dəlik cütünü çəkiblər. Araşdırmanın nəticələri Astrophysical Journal-da dərc olunub.
B2 0402+379 elliptik qalaktikasında yerləşən superkütləli qara dəliyin müşahidələri Havaydakı Gemini North teleskopu vasitəsilə aparılıb. Bu, hər iki komponentin ayrı-ayrılıqda göründüyü yeganə ikili qara dəlikdir. Halbuki aralarındakı məsafə cəmi 24 işıq ilidir. Bu yaxınlıq nisbətən sürətli birləşmədən xəbər versə də, sistem üç milyard ildən artıqdır ki, bu vəziyyətdədir.
Astronomlar ulduzların qalaktikanın mərkəzinə yaxınlaşarkən sürətini ölçüblər. Bu, qara dəliklərin ümumi kütləsini müəyyən etməyə imkan verib. Onların Günəşin kütləsindən 28 milyard dəfə çox olduğu təsbit edilib. Bu cütü indiyə qədər ölçülən ən ağır ikili qara dəlik edib. Əgər onlar birləşsələr, ulduz-kütləvi qara dəliklərin birləşməsi nəticəsində yaranan dalğalardan yüz milyon dəfə daha güclü olan cazibə dalğaları yaradacaqlar.
İkili sistemin orbitini onun komponentlərini bir-birinə yaxınlaşdırmaq üçün kifayət qədər yavaşlatmaq üçün olduqca çox sayda ulduz lazımdır. Bunu etməklə, qara dəliklər, demək olar ki, ətrafdakı bütün maddələri atmış, qalaktika nüvəsini ulduzlardan və qazdan məhrum etmiş kimi görünür. Cütlüyün orbitini daha da yavaşlatmaq üçün daha çox material olmadığı üçün onların birləşməsi son mərhələdə dayanıb.
B2 0402+379 “fosil çoxluğu”, yəni bütün qalaktikalar çoxluğundan ulduzların və qazın bir kütləvi qalaktikada birləşməsinin nəticəsidir. Bundan əlavə, böyük birləşmiş kütləsi ilə birlikdə iki superkütləli qara dəliyin olması onların bir neçə qalaktikadan bir neçə kiçik qara dəliyin birləşməsindən yarandığını göstərib.
Müxir Qaytən Qasımzadə
Mənbə lenta.ru