PFT: Egzoz dumanlarına məruz qalma qaraciyər hüceyrələrinə zərər verir. Kaliforniya Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, dizel qazının təsiri qaraciyərə zərər verir və siçanlarda orqan hüceyrələrinin mitoxondrilərinin (“güc mərkəzləri”) disfunksiyasına səbəb olur. Tədqiqatın nəticələri Particle and Fiber Toxicology (PFT) jurnalında dərc edilib. Əvvəllər dərc edilmiş elmi iş göstərmişdir ki, dizel yanacağı emissiyaları və digər hava çirkləndiriciləri 2-ci tip diabet, yağlı qaraciyər xəstəliyi, ürək-damar xəstəlikləri və xərçəngin inkişafını artıra bilər. Bu fərziyyəni təsdiqləmək üçün alimlər gəmiricilər üzərində təcrübə aparıblar.
Tədqiqatda siçanların qaraciyər hüceyrələri dizel hissəciklərinə məruz qalıb. Bu, 658 genin və 118 metabolitlərin – hüceyrə mübadiləsinin məhsullarının fəaliyyətinin pozulmasına səbəb oldu. Egzoz qazlarına məruz qalan hüceyrələrdə mitoxondrial disfunksiya meydana gəldi. Tədqiqatçılar belə arzuolunmaz dəyişikliklərin trigliseridlərin, yağ turşularının və şəkərlərin artıq istehsalına səbəb ola biləcəyini izah ediblər.
Təcrübələr həmçinin təsdiqlədi ki, işlənmiş çirkləndiricilər Pck1-i aktivləşdirir və bu da öz növbəsində qlükoza istehsalını artırır.
Havanın çirklənməsi ilə metabolik xəstəliklər arasında əlaqəyə dair yeni dəlillər ortaya çıxsa da, onların dəqiq inkişaf mexanizmləri hələ də məlum deyil. Tədqiqatçılar bildirirlər ki, sağlamlıq problemlərinin əsas günahkarı kükürd dioksid, çirkləndirici qaz və atmosferdəki mənbəyi yanacağın yanması olan işlənmiş qazların tərkib hissələrindən biri ola bilər.
Mənbə: mail.ru