Rusiya nüvə silahından istifadə ilə bağlı doktrinasını yeniləyib və Ukraynaya qarşı xəbərdarlıqlarını sərtləşdirib. Zelenskinin “qələbə planı” Qərbdən ehtiyatlı yanaşma ilə qarşılansa da, Putin nüvə qarşısının alınmasını masaya qoyur. Bu inkişaflar “Müharibəyə yeni dövr başlayırmı?” sualını doğurur.
Rusiya-Ukrayna müharibəsində gərginlik yenidən yüksəlir. Təhlükəsizlik Şurasının iclasından sonra Rusiya prezidenti Vladimir Putin Moskvanın nüvə silahı doktrinasında etdiyi mühüm dəyişikliyi açıq elan edib. Buna uyğun olaraq, nüvə dövlətinin dəstəyi ilə qeyri-nüvə ölkəsi Rusiyaya hücum edərsə, bu hücum “birgə hücum” hesab olunacaq.
Bu yeni doktrina bütün gözlərin yenidən Ukraynaya yönəlməsinə səbəb oldu. Ukrayna nüvə gücünə malik olmasa da, ABŞ və digər Qərb müttəfiqlərindən ciddi hərbi dəstək alır. Putinin bu addımı birbaşa Ukraynaya verilən hərbi dəstəyin həcmi və Ukraynanın son vaxtlar gündəmə gətirdiyi “qələbə planı” ilə bağlıdır.
Digər tərəfdən, Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski də keçən həftə ABŞ-da görüşlər keçirib. Vaşinqtonda ABŞ prezidenti Co Baydenlə görüşən Zelenski “qələbə planı” adlandırdığı strategiyanı da təqdim edib. Bəs, bu qələbə planına nələr daxildir? Putinin nüvə addımı niyə indi gəldi? Giresun Universitetinin müəllimi Prof. Dr. Bu suallara Göktürk Tüysüzoğlu ilə cavab axtardıq.
“Qərb uzaqmənzilli raketlər verməkdən imtina edir”
Biz Rusiya-Ukrayna müharibəsinin gedişatına təsir edə biləcək bir dövrdəyik. Prof. Dr. Göktürk Tüysüzoğlunun sözlərinə görə, Zelenskinin qələbə planının təfərrüatları tam açıqlanmasa da, iki əsas element diqqəti cəlb edir. Birincisi, Ukraynanın Qərbdən aldığı uzaqmənzilli raketlərin Rusiya ərazisinə qarşı istifadəsinə icazə verməkdir. Hələlik bu tələb Vaşinqton və London, eləcə də Qərb müttəfiqləri tərəfindən rədd edilir. Tüysüzoğlu vurğulayır ki, Qərb bu məsələdə çox ehtiyatlı davranır, çünki birbaşa Rusiya ərazisini hədəfə alan uzaqmənzilli raketlər NATO və Rusiyanı birbaşa müharibənin astanasına gətirə bilər.
“NATO-ya üzvlük müharibədən sonrakı dövrdə qiymətləndirilir”
İkincisi, Zelenskinin NATO-ya üzvlük xahişi ilə bağlıdır. Bununla belə, Tüysüzoğlu, NATO-nun müharibənin davam etdiyi bu dövrdə Ukraynanı üzvlüyə qəbul etməyəcəyini, üzvlüklə bağlı müharibədən sonrakı dövrdə dəyərləndirilmə ehtimalının daha güclü olduğunu bildirib. Almaniya kimi ölkələrin bu mövzuda tərəddüd etdiyini, Polşa kimi Şərqi Avropa ölkələrinin isə Ukraynaya dəstək verdiyini xatırladan Tüysüzoğlu, ABŞ-ın indiki mərhələdə belə bir addımın tərəfdarı olmadığını bildirir.
“Putin nüvə təhlükəsini masada saxlayır”
Putinin nüvə silahının istifadəsi ilə bağlı doktrinal yeniləməsini dəyərləndirən Tüysüzoğlu deyir ki, bu vəziyyət Rusiyanın Qərbin Ukraynaya dəstəyini “qırmızı xətt” olaraq gördüyünü dünyaya yenidən bəyan edib. Putinin bu addımı onun Qərbə qarşı nüvə təhlükəsini masada saxlamaq səylərinin bir hissəsidir. O bildirir ki, bu təhlükə, xüsusən də Ukraynanın Rusiya ərazisinə uzaqmənzilli raketlər yönləndirməsi ehtimalı ön plana çıxanda özünü daha qabarıq göstərir.
Tüysüzoğlunun sözlərinə görə, bu addım Putinin Qərbi çəkindirməyə çalışdığını və müharibənin davam edəcəyi təqdirdə hər cür tədbiri görə biləcəyini daxili ictimaiyyətə göstərmək cəhdi olduğunu göstərir. Nüvədən istifadə ehtimalının aşağı olmasına baxmayaraq, Kreml bu cür bəyanatlarla müharibənin legitimliyini gücləndirməyə çalışır.
Mənbə: TrtHaber