18 C
Baku
16 Oktyabr 2025, 2:26
DünyaSəhiyyə

Sadəcə xəstə insanı görmək immunitet sistemini aktivləşdirir

Yeni bir araşdırma göstərdi ki, virtual reallıq eynəkləri ilə göstərilən xəstələrin üzləri insanlarda sanki əsl infeksiya keçirmiş kimi immun reaksiyasına səbəb olur. Bədən onları xəstəlik əlamətləri barədə dərhal xəbərdar edir.

Qatarda burnunu çəkən kimsə və ya suçiçəyi simptomları olan uşaq…

İnstinktiv olaraq yoluxma riski olan insanları görəndə geri çəkilməyə meylli oluruq. Ancaq yeni araşdırmalar bu görüntülərin təkcə davranışımıza deyil, həm də immunitet sistemimizə təsir etdiyini ortaya qoydu.

Nature Neuroscience jurnalında dərc edilən araşdırmada 248 sağlam iştirakçıya VR (virtual reallıq) gözlükləri taxılıb. Tədqiqatçılar əvvəlcə onlara neytral üz ifadələri olan, hər biri yaxınlaşan və dayanan üç üzü göstərdilər. Sonra bəzi qruplar eyni üzlərlə, bu dəfə dəri döküntüsü kimi viral infeksiya əlamətləri ilə təqdim edildi. Bəzi təcrübələrdə üzlər də qorxulu ifadələrlə təqdim olunurdu.

Bədən təhlükəni uzaqdan tanıyır

Təcrübələrin birində iştirakçılardan üzlərinə yüngülcə toxunduqdan sonra düyməni mümkün qədər tez basmaları istənilib. Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, xəstə görünüşlü üzlər göstərildikdə iştirakçılar düyməni daha tez basıblar və bu, üz daha uzaqda olsa belə təhlükə hissini göstərir.

Beyin həyəcan siqnalını daha tez işə salır

EEG və fMRI kimi beyin görüntüləmə üsullarından istifadə edilən ölçmələr də bu cavabın nevroloji korrelyasiyasını nümayiş etdirdi. Xəstə üzlərindən daha uzaqda olduqda belə, beynin təhlükə hiss etmə mərkəzləri işə salınıb. Bundan əlavə, bu fəaliyyət bədənin mərkəzi tənzimləyicisi olan hipotalamusla daha güclü əlaqə yaratdı.

Fərqlər Qan Testlərində də Görülür

Tədqiqat beyinlə məhdudlaşmırdı. İştirakçıların qanında da əhəmiyyətli fərqlər müşahidə olunub. İnfeksiyalara ilk reaksiya verən hüceyrələr olan anadangəlmə limfoid hüceyrələr (İLC) xüsusilə aktivləşdirilib. Eyni hüceyrə aktivasiyası əvvəllər qrip peyvəndi almış şəxslərdə də müşahidə olunub.

Bədən virusa məruz qalmadan əvvəl hazırlıqlara başlayır

Tədqiqatda iştirak etməyən Hamburq Universitetinin doktoru Ester Diekhof bu nəticələrin əvvəlki araşdırmalarla uyğunlaşdığını bildirib. “Bu tədqiqat immunitet sisteminin patogenlərlə təmasdan əvvəl də potensial təhlükələrə cavab verə biləcəyinə güclü bir nümunədir” deyib.

Bununla belə, London Universitet Kollecinin professoru Benedikt Seddon qeyd edib ki, bu cavabın faktiki infeksiya ilə mübarizədə effektiv olub-olmaması hələ də məlum deyil. “Məsələn, SARS-CoV kimi bir virus orqanizmə daxil olduqdan sonra immunitet sisteminin reaksiya verməsi günlər çəkə bilər. İlkin məruz qalma ilə başlayan bu qısamüddətli həyəcan reaksiyasının uzunmüddətli toxunulmazlıq üçün nə demək olduğu hələ aydın deyil”.

Mənbə: TrtHaber

Aynur Camal

Oxşar xəbərlər

ÜST: Livanda səhiyyə sistemi çökür

Aynur Camal

Türkiyə ordusu İraqda 220 terrorçunu zərərsizləşdirib

Aynur Camal

Finlandiya səfirliyinə içində barıt olan üç zərf göndərildi

Nigar Məmmədova

Bu veb sayt təcrübənizi yaxşılaşdırmaq üçün kukilərdən istifadə edir. Güman edirik ki, bununla razısınız, lakin istəsəniz, imtina edə bilərsiniz. Qəbul edin Ətraflı Oxu