15 C
Baku
11 Oktyabr 2025, 3:09
Səhiyyə

Tərəvəzlərdə olan nanoplastiklər

Turpla aparılan təcrübə nanoplastikaların yeməli köklərə və yarpaqlara nüfuz edə bildiyini göstərdi. Bir çox kənd təsərrüfatı bitkiləri üçün risk qalmaqdadır.

Plastik sivilizasiyanın daimi yoldaşına çevrilib: biz onu tonlarla yaradırıq, hər yerdə istifadə edirik və onu atmaq üçün demək olar ki, heç nə etmirik. Mikrohissəciklər suda, havada və torpağa daxil olaraq ətraf mühitə təsir edir. İndi belə çıxır ki, bu görünməz parçaların səyahəti düz bizim boşqablarımızda bitə bilər.

Plimut Universitetinin alimləri Environmental Research jurnalında nanoplastikaların tərəvəz köklərinə nüfuz edə və bitkilərin yeməli hissələrində toplana biləcəyini göstərən bir araşdırma dərc etdilər. Tədqiqatçılar təcrübə üçün sadə və tez yetişən tərəvəz olan turp seçiblər.

Bitkilər diametri santimetrin milyonda biri olan polistirol nanohissəcikləri olan məhlulla hidroponik sistemə yerləşdirilib. Onların tərəqqisini izləmək üçün plastikə radioaktiv karbon işarəsi qoyuldu. Cəmi beş gündən sonra hissəciklərin təxminən 5%-i köklərdə qaldı ki, bu da milyonlarla fraqmentə çevrilir. Bu fraqmentlərin dörddə biri ətli köklərdə, təxminən 10 faizi isə yarpaqlarda aşkar edilmişdir.

Nanoplastiklər adətən bitkiləri potensial zərərli maddələrin nüfuzundan qoruyan təbii maneəyə nüfuz edə bilir. Turp həssasdırsa, eyni şeyin dünyanın digər bitkiləri üçün də olması ehtimalı yüksəkdir.

Plimut Universiteti uzun müddətdir ki, mikroplastik tədqiqatlar üzrə dünya lideri hesab olunur. İyirmi il ərzində onun tədqiqatçıları okeanın dərinliklərindən Everestin yamaclarına qədər plastik hissəciklər tapdılar və çirklənmə mənbələrinin – təkərlərin aşınmasından camaşırxanaya qədər – qlobal olduğunu göstərdilər. İndi plastikin qida zəncirinə təkcə dəniz məhsulları və balıqlar vasitəsilə deyil, həm də tərəvəzlər vasitəsilə daxil ola biləcəyinə dair sübutlar ortaya çıxıb.

Mənbə: mail.ru

Aynur Camal

Oxşar xəbərlər

Xərçəngin bu növü özünü necə biruzə verir? – ARAŞDIRMA

Kəmalə Sultan

Stressin qarşısını almağın ən sadə və əlçatan yolu kəşf edilib və bu, meditasiya deyil

Aynur Camal

Dərmanlardan istifadə hansı fəsadlara səbəb olur?

İntizar Əmirova

Bu veb sayt təcrübənizi yaxşılaşdırmaq üçün kukilərdən istifadə edir. Güman edirik ki, bununla razısınız, lakin istəsəniz, imtina edə bilərsiniz. Qəbul edin Ətraflı Oxu