27 C
Baku
27 İyul 2024, 8:35
Dünya

Baltik dənizi zəhərli olma riski daşıyır

Təhlükəli metal olan talliumun miqdarı arta bilər. Sonra sualtı sakinlər və onları yeyən hər kəs üçün pis olacaq.

Tallium (TI) məməlilər üçün ən zəhərli metal kimi təsvir edilmişdir. Hazırda Baltik dənizində dəniz suyunda onun miqdarı aşağı olaraq qalır. Bununla belə, son məlumatlar göstərir ki, talliumun miqdarı gələcək antropogen fəaliyyətlər və ya Baltik sularının təbii turşulaşması səbəbindən arta bilər, Phys.org yazır.

Woods Hole Okeanoqrafiya İnstitutunun (WHOI) alimləri taliumun və onun iki sabit izotopunun 203Tl və 205Tl-in Baltik dənizində necə davrandığını tədqiq ediblər. Müasir tallium dövrünü aşkar etmək üçün dəniz suyu və dayaz çöküntü nümunələrindən konsentrasiya və izotop nisbəti məlumatları toplanmışdır. Daha uzaq dövrlərdə tallium dövranını yenidən qurmaq üçün tədqiqatçılar dənizin ən dərin hissələrindən birinin yaxınlığında nüvə nümunələri topladılar.

Məlum olub ki, Baltik dənizində dəniz suyu əvvəllər düşünüldüyündən 205 tl ilə xeyli zənginləşib. Əsas təhlilə əsasən, bu zənginləşdirmə təxminən 1940-1947-ci illərdə başlamışdır.

Baltik sularında taliumun dəqiq mənbələri hələ müəyyən edilməmişdir. Amma məlumdur ki, insan müdaxiləsi olmadan məsələ baş verə bilməzdi. Alimlər yazır ki, İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsindən sonra genişlənən regional sement istehsalı taliumun böyüməsində əhəmiyyətli rol oynamış ola bilər. Tallium artımının digər mümkün mənbələrinə yanan kömür və pirit, dəmir sulfid də daxildir.   Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Dəniz Kimyası və Geokimyası Bölməsində baş alim Kollin Hansel deyir: “Bizim məlumatlarımız dəniz suyundan talliumun çıxarılması və onun çöküntülərdə saxlanması oksigenin olmaması və sulfidlərin olması ilə ciddi şəkildə idarə olunduğunu göstərir”. Ekspertin fikrincə, Baltik dənizinin sularına oksigenin süni şəkildə vurulması cəhdləri talliumun, eləcə də civənin və balıqlarda toplana bilən digər metalların zəhərli səviyyəyə çatmasına səbəb ola bilər.

Əvvəllər alimlər məişət mühitində olan müxtəlif kimyəvi birləşmələrin beyin neyronlarının böyüməsi və fəaliyyətinə təsiri ilə bağlı araşdırma aparıblar. Məlum oldu ki, bizə tanış olan bir çox məişət əşyalarının tərkibində insan orqanizmi üçün təhlükəli olan potensial zəhərli maddələr var.

Mənbə: mail.ru

Aynur Camal

Oxşar xəbərlər

Türkiyədə yenidən 3,9 bal gücündə zəlzələ baş verib

Aynur Camal

Ərdoğanın qələbəsi Türkiyə və region iqtisadiyyatı üçün nə vəd edir?

Aynur Camal

Donald Tramp həbs edildi

Kəmalə Sultan

Bu veb sayt təcrübənizi yaxşılaşdırmaq üçün kukilərdən istifadə edir. Güman edirik ki, bununla razısınız, lakin istəsəniz, imtina edə bilərsiniz. Qəbul edin Ətraflı Oxu