Aparıcılıq etdiyi proqramda çıxış edən birinci xanım Ərdoğan, “Osmanlı mətbəxinin bişirmə texnikası və müalicəvi reseptlərinin Afrika ləzzətlərinə də təsir etdiyini gördüm” deyib.
Nazirlər, beynəlxalq təşkilatların yüksək səviyyəli nümayəndələri və media qurumlarının rəhbərlərinin qatıldığı proqramda birinci xanım Ərdoğan qonaqlarını bir-bir salamlayıb.
O, qonaqlarına Mərakeş çayı da təklif edib.
Proqram çərçivəsində Türk Evində afrikalı qadınların istehsal etdiyi ənənəvi Afrika əl işləri məhsulları sərgilənib.
Qonaqlara məhsulların arxasındakı böyük zəhmətdən bəhs edən birinci xanım Ərdoğan daha sonra proqramda çıxış etdi.
Afrikanın mədəni müxtəlifliyi və təbii zənginliyi ilə dünyada özünəməxsus bir mövqeyə sahib olduğunu deyən birinci xanım Ərdoğan, 2 mindən çox fərqli dil, etnik birlik və 1 milyarddan çox əhalisi olan Afrikanın sanki rəngarəngliyin əksi olunduğunu ifadə etdi.
Bundan əlavə, Ərdoğan elmi araşdırmalara görə qitənin demək olar ki, bütün dünya qədər genetik müxtəlifliyə malik olduğuna diqqət çəkib.
Birinci xanım Ərdoğan Afrika qitəsinə əvvəlki səfərləri zamanı qitənin fövqəladə müxtəlifliyindən ən çox heyran qaldığını bildirib və bunları deyib:
Mətbəxindən tutmuş geyiminə qədər mədəniyyətinin hər qatında göz qamaşdıran tablonu xatırladan qitənin dinamikliyi özünü göstərir.
Afrikanın unikal kulinariya mədəniyyəti özlüyündə əlamətdar bir xəzinə kimi ortaya çıxır. Süfrə, Türkiyədə olduğu kimi Afrika qitəsində də, dünyanın müxtəlif mədəniyyətlərini harmoniyadakı fərqləri bir araya gətirən söhbət və sağlamlıq nöqtəsidir.
Həyatda bir çox acı və şirin təcrübələrdə təqdim etdiyi birlik ilə insanın çətinliklərin öhdəsindən gəlmə gücünü artırır.
Süfrə ətrafında paylaşılan yeməklərlə xoşbəxtliyin artdığını vurğulayan birinci xanım Ərdoğan deyib:
“Afrika süfrəsində qonaq olanda təqdimatdan tutmuş yemək texnikasına qədər hər mərhələyə nüfuz edən unikal rəngarəngliklə qarşılaşırsınız. Hər bir yemək sizi qidalandırıcı yerli məhsullar, dadı artıran bişirmə üsulları və ruhu qidalandıran təqdimat növləri ilə çox yönlü səyahətə aparır.
Bu təcrübə sizə o qədər xüsusi hiss yaşadır ki, sevdiklərinizə və ətrafınızdakılara əsrlər boyu davam edən ləzzətlər və hekayələr haqqında danışmaq istəyi yaradır. Bu arzu bizi 2018-ci ildə “Afrika Qida Mədəniyyəti” kitabı ətrafında bir araya gətirdi”.
Bəyanatlarına davam edən birinci xanım Ərdoğan, 2019-cu ildə Prezidentliyin himayəsi və Afrika Mədəniyyət Evi Dərnəyinin liderliyi, Afrika Missiyasının Aşpazlarının töhfələri ilə “Afrika Qida Mədəniyyəti” kitabının ilk nəşrini nəşr etdiklərini bildirdi. Qadınlar Dərnəyi AŞOM, bu nəşrdə qitənin 5 fərqli bölgəsindən 58 orijinal resept verdiklərini ifadə edib.
Birinci xanım Ərdoğan sözlərini belə davam etdirdi:
“Bu gün təqdim etdiyimiz yeni genişləndirilmiş versiyada biz reseptlərin sayını demək olar ki, iki dəfə artıraraq 110-a çatdırdıq.
Arxasında insan bilikləri ilə ənənəvi reseptlər təqdim edərək kitabın məzmununu daha da zənginləşdirdik. Bu proses zamanı gördüm ki, Osmanlı mətbəxinin bişirmə texnikası və şəfa reseptləri Afrika dadlarına da təsir edib.
Kitabdakı reseptlər yerli düsturlarla yanaşı, Aralıq dənizi hövzəsinin dadını ərəb və hind təsirləri ilə zənginləşdirən möhtəşəm sintezi ortaya qoyur”.
“ƏGƏR KÖKLƏRİNİZDƏN DƏRİNDƏSƏ, QORXMAYINIZ”
“Bu prosesdə diqqətimi çəkən başqa bir məsələ də Afrika mətbəxi reseptlərinin türk mətbəxi kimi israfa qarşı həssaslıqla yaradılması oldu.
Qlobal ərzaq tullantılarının 1 milyard dolları ötdüyü və həyəcan təbili çaldığı bir vaxtda mədəni təlimləri ilə əlaqələrini qoruyub saxlayan ölkələrin bilik və təcrübəsi daha da əhəmiyyət kəsb edir.
Bir Afrika atalar sözündə vurğulandığı kimi, “köklərin dərindirsə, küləkdən qorxmaq lazım deyil”. İnanıram ki, köklərimizlə qurduğumuz əlaqələri inkişaf etdirdikcə, müasir sınaqların sərt küləklərinin məhv edə bilməyəcəyi gücə çatacağıq.
Birinci xanım Ərdoğan proqramda Afrika mətbəxinin rənglərini, dadlarını və hekayələrini qeyd edərkən, bütün bu mədəni irsi qucaqlamaq, qorumaq və birlikdə gələcəyə köçürməyi hədəflədiklərini bildirib”.
Birinci xanım Ərdoğan sözlərini belə davam etdirib:
“İnanırıq ki, eyni yer üzünü paylaşan və eyni insan ailəsinə mənsub olan bizim üçün həm qazanc, həm də itki ümumidir. Bu baxımdan bilirik ki, Afrikanı geridə qoymaq bütün dünyanın qitənin həqiqi potensialından məhrum olması deməkdir.
Gəlin elə bir dünya təsəvvür edək ki, Afrika bütün resursları və insanları ilə öz potensialını ədalətli şəkildə reallaşdıra bilsin. Bu dünya sizə indi yaşadığımız dünyadan daha parlaq, daha güclü, daha ümidli görünmürmü”?
2017-ci ildə qurduqları Afrika Mədəniyyət Evi Dərnəyinin belə bir dünya xəyalının məhsulu olduğunu deyən birinci xanım Ərdoğan:
“Bu gün mən xoşbəxtəm ki, dərnək ölkəmizdəki afrikalı qardaşlarımız üçün cəlbedici görüş nöqtəsi və Türkiyə ilə Afrika ölkələri arasında əlaqələri gücləndirmək üçün etibarlı zəmin olub.
Ümid edirəm ki, bu il Nyu-Yorkda Afrika İttifaqı ilə imzalanmış Anlaşma Memorandumu bizim assosiasiyamız üçün region ölkələri ilə sıx əlaqələr qurmaq üçün yaxşı fürsət olacaqdır”.
Birinci xanım Ərdoğan yemək mədəniyyəti kitabının və Afrika Kültür Evi Dərnəyinin işinə dəstək olan və bugünkü proqramda iştirak edən Afrika ölkələri liderlərinin həyat yoldaşlarına, Afrikanın Türkiyədəki səfirliklərinə və səfirlərin həyat yoldaşlarına təşəkkürünü bildirib. Türkiyənin Afrikadakı nümayəndəliklərinin nümayəndələri, akademiklər və sahələrində mütəxəssis olan aşpazlara təşəkkür etdi.
Birinci xanım Ərdoğanın çıxışından sonra dövlət başçılarının həyat yoldaşlarının iştirakı ilə ailə şəkli çəkdirilib.
Digər tərəfdən, proqramdan sonra Nigeriya prezidentinin həyat yoldaşı Oluremi Tinubu BMT-nin 78-ci Baş Assambleyasında qlobal imzaya açılan və prezident Ərdoğanın ilk imza atdığı “Sıfır Tullantı” Xoşməramlı Bəyannaməsini imzalayıb.
Mənbə: EnSonHaber