ABŞ Ədliyyə Nazirliyi rəqəmsal reklam sektorunda illərdir monopoliyasına görə tənqid edilən texnologiya nəhəngi Google-a qarşı tədbir görüb. Federal məhkəmənin qərarı Google-dan onlayn reklam bazarındakı hökmranlığını pozmaq üçün ən kritik bizneslərindən ikisini satmağı tələb edir.
ABŞ-da Ədliyyə Departamenti Google-un reklam mübadiləsi (AdX) və naşir reklam serveri (DFP) texnologiyalarını satmaqla sənayedə ədalətli rəqabəti bərpa etməyi hədəfləyir. Bu iki struktur reklamçılar və nəşriyyatçılar arasında rəqəmsal körpünün ən mühüm hissələrini təşkil edir. AdX reklam sahəsi üçün ani təkliflərin yerləşdirildiyi nəhəng auksion bazarı olsa da, DFP vebsaytlara öz reklamlarını idarə etməyə imkan verən sistem kimi tanınır.
Hakim Leonie Brinkema keçən ay qərar verdi ki, Google sistemləri birləşdirərək, rəqibləri istisna edərək və qiymət rəqabətini pozaraq “qəsdən” inhisar yaratmışdır.
Google: Məlumatları Paylaşırıq, Amma Satmırıq
Google isə bu qərara qəti şəkildə qarşı çıxır. Şirkət rəsmiləri Meta, Amazon və TikTok kimi şirkətlərlə fəal rəqabət apardıqlarını və reklamda inhisarlarının olmadığını iddia edirlər. Google-un tənzimləmə işləri üzrə vitse-prezidenti Li-Anne Mulholland, “Departamentin təklifləri məhkəmə qərarından çox kənara çıxır, heç bir qanuni əsası yoxdur və nəşriyyatçılara və reklamçılara zərər verəcək” deyib.
Bununla belə, Nazirlik vurğulayır ki, Google rəqabəti yalnız davranış öhdəlikləri (məsələn, məlumat mübadiləsi) vasitəsilə təmin edə bilməz və struktur həllər (məsələn, biznes xətlərinin satışı kimi) vacibdir.
Monopoliyaya Qarşı Mübarizədə Dönüş Nöqtəsi
Bu, Google-un son vaxtlar itirdiyi üçüncü böyük antiinhisar işidir. Keçən il şirkətdən axtarış sistemləri bazarında monopoliyaya malik olduğu əsas gətirilərək Chrome brauzerini satması və axtarış məlumatlarını rəqibləri ilə paylaşması tələb edilmişdi.
Bundan əlavə, Android sisteminin açılması qərarı Google Play Store-un rəqib proqram tərtibatçılarına tətbiq etdiyi təzyiq səbəbindən qəbul edilib.
Google-un üstünlüyünü qırmaq üçün atılan bu addımlar rəqəmsal reklam sənayesində bərabərsizliklə mübarizənin mühüm hissəsi kimi qiymətləndirilir. Hər il milyardlarla dollarlıq rəqəmsal reklam gəliri əldə edən Alphabet uzun müddətdir ki, bu gücdən daha kiçik nəşriyyatlara, reklamçılara və rəqib platformalara təzyiq göstərmək üçün istifadə etdiyi üçün tənqid olunur.
“İnhisar yox, ədalətli rəqabət!”
Ekspertlər qeyd edirlər ki, Google-un reklam texnologiyalarına davamlı nəzarəti həm reklam qiymətlərini manipulyasiya etmək, həm də məzmun təminatçılarını asılı vəziyyətə salmaq riskini daşıyır.
Rəqəmsal iqtisadiyyatın düzgün işləməsi üçün nəhəng texnologiya şirkətlərinin şəffaf, ədalətli və rəqabətədavamlı strukturlarla işləməli olduğu vurğulanır.
Google-un gələcəyi, Ədliyyə Departamentinin sentyabrda təqdim ediləcək yekun həll təklifləri ilə birlikdə təkcə rəqəmsal reklamın deyil, həm də texnologiyanın qlobal miqyasda necə tənzimləndiyini müəyyən edəcək.
Mənbə: Ahaber