Alimlər Misirin məşhur Djoser Piramidasında unikal hidravlik qaldırıcı sistem aşkar ediblər. Mütəxəssislər deyirlər ki, Djoser Piramidası dahiyanə su sistemindən istifadə edilməklə tikilib. Uzun müddətdir müzakirə edilən bir mövzu var: Misirin möhtəşəm piramidaları sivil dünyanın ilk mühəndisləri tərəfindən tam olaraq necə tikilib?
Ümumi bir nəzəriyyə odur ki, piramida aşağıdan yuxarıya, lay-lay tikildiyi üçün daşları yuxarıya daşımaq üçün iplər və xizəklər sistemindən istifadə olunub.
YENİ SİSTEM KƏŞF EDİLDİ
Lakin yeni bir araşdırma göstərir ki, Misirdəki ən qədim piramida olan Djoser Piramidası 4700 il əvvəl daha da yaradıcı bir ‘hidravlik qaldırma’ formasından istifadə edilərək tikilmişdir.
Yeni nəzəriyyə Fransanın Paris şəhərində yerləşən Paleotexnologiya arxeoloji tədqiqat institutunun rəhbəri Xavier Landreau tərəfindən aparılan yeni araşdırmada irəli sürülüb.
Tədqiqatçılar iddialarını dəstəkləyən xüsusiyyətləri şərh etmək üçün ərazinin tarixi qeydlərini və peyk fotoşəkillərini araşdırdılar.
Landreau və həmkarları yazıb: “Biz pilləli piramidanın daxili arxitekturasının daha əvvəl heç vaxt xəbər verilməyən hidravlik qaldırma mexanizmi ilə uyğunlaşdığını aşkar etdik” deyir.
Qədim memarlar yəqin ki, piramidanın mərkəzindəki daşları çöküntüsüz sudan istifadə edərək vulkanik üsulla qaldırıblar. Təxminən 200 metr yüksəklikdə olan Djoser Piramidası “pilləli piramidadır”; yəni onun tərəfləri məşhur Giza piramidasının nisbətən düz tərəflərindən fərqli olaraq bir sıra düz platformalardan və ya pillələrdən ibarətdir.
Misir piramidalarının ən böyüyü Giza, ən qədimi isə eramızdan əvvəl 2667-2648-ci illərdə tikilmiş Djoserdir.
Möhtəşəm tikili Qahirənin cənubundakı geniş Saqqara nekropolunda qədim Misir memarı İmhotep tərəfindən tamamilə daşdan tikilmişdir. Bu piramidanın Qədim Misir fironu və Köhnə Krallığın qurucusu Kral Coserin son istirahət yeri olduğuna inanılır.
Piramidanın mərkəzində nəhəng şaftın mövcudluğu əvvəllər də məlum idi, lakin tədqiqatçılar indi onun məqsədi ilə bağlı yeni nəzəriyyə irəli sürürlər.
YAXINLIQDAKI STRRUKTURA DEYILIR
Tədqiqatçılar Djoser piramidasından təxminən 1,5 kilometr qərbdə yerləşən qədim daş tikili Gisr əl-Mudirə işarə edirlər.
Gisr əl-Mudirin funksiyası heç vaxt dəqiq bilinməsə də, tədqiqatçılar onun yağış sularını toplayıb borular sistemi vasitəsilə piramidaya doğru yönəltmək üçün bənd rolunu oynaya biləcəyini söyləyirlər.
PİRAMİDA BU ÜSULLA TİKİLİB…
Qrunt suları piramidanın mərkəzinə çatdıqda, vulkandakı maqma kimi mərkəzi şaftdan yuxarıya doğru fışqırdı.
Bu güclü su axını, suyun gücü sayəsində bir anda 100 tona qədər daşı daşıya bilən, çox güman ki, ağacdan hazırlanmış düz platforma olan üzən lifti yuxarı qaldırdı.
Mütəxəssislər, quyunun boşaldılması və başqa bir daş yükü üçün təkrar istifadə edilməsi üçün su axınının idarə oluna biləcəyini söylədi.
Bu yeni təklif edilən sistem 4700 il əvvəllə müqayisədə olduqca mürəkkəb görünsə də, piramidaların özləri qədim misirlilərin düşündüyümüzdən daha bacarıqlı mühəndislər olduğunun sübutudur.
Əvvəllər Gisr əl-Mudirin mal-qara, tanrılara sitayiş üçün mərasim yeri, hətta yarımçıq piramida olduğu düşünülürdü.
Ancaq bunun bir bənd olduğu nəzəriyyəsi 14 illik bərpadan sonra 2020-ci ildə ziyarətçilərin üzünə açılan Djoser Piramidasının mərkəzi şaftına güclü bir əlaqə təmin edir.
Misirin məşhur piramidalarından hər hansı birinin bu tikinti texnikasından istifadə edib-etmədiyi hələ aydın deyil.
Nəzəriyyəni əks etdirən yeni araşdırma hələ nəzərdən keçirilməyib və çapdan əvvəl məqalə kimi dərc edilib.
Mənbə: EnSonHaber