Kolorado Universitetinin yeni araşdırması buzlaqların əriməsinin qlobal iqlimdə qəfil dəyişikliklərə səbəb ola biləcəyini ortaya çıxarıb. Aspirant Tao Yuan və professor Şijie Zhongun rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu, Son Buz Dövrünün son mərhələlərində sürətli buz itkisinin qısamüddətli, lakin əhəmiyyətli iqlim dəyişikliyinə səbəb olduğunu müəyyən edib.
Tədqiqat göstərdi ki, keçmiş buzlaqların ərimə dövrləri müasir iqlim dəyişikliyi proseslərinə işıq tuta bilər. Tədqiqatçıların fikrincə, buz təbəqələrinin qəfil əriməsi atmosfer və okean sistemlərində gözlənilməz dəyişikliklərə səbəb ola bilər.
Tapıntılara görə, təxminən 12.000 ilə 6.000 il əvvəl Orta Atlantik silsiləsində dəniz dibinin yayılma sürəti 40 faizə qədər artmışdır. Tədqiqatçılar buzlaqların əriməsinin Yer qabığına təkcə şaquli deyil, həm də üfüqi istiqamətdə təsir etdiyini bildirdilər.
Bu, Şimali Amerika plitəsinin bir qədər fırlanmasına və dəniz dibində daha çox okean qabığının formalaşmasına səbəb olub. Modelləşdirmə məlumatlarına əsaslanan araşdırma, eyni dövrdə İslandiyada da vulkanik aktivliyin əhəmiyyətli dərəcədə artdığını müəyyən etdi. Tədqiqatçılar vurğuladılar ki, keçmiş buzlaqların əriməsi ilə əlaqəli vulkanik artımlar bu gün Qrenlandiyada buzlaqların əriməsi ilə oxşar təsirlərə malik ola bilər.
“Buzlaqların əriməsi gələcəkdə dəniz dibinin yayılmasını və orta okean silsilələrində vulkanik aktivliyi artıra bilər. Bununla belə, bu təsirlərin görünməsi əsrlər çəkə bilər”, – tədqiqatın aparıcı müəllifi Tao Yuan bildirib.
Mənbə: HurriYet